Logo UJI
ARXIU VIRTUAL JAUME I
Documents d'čpoca medieval relatius a la Corona d'Aragó
1247, maig 8. Valčncia
Jaume I estableix la nova moneda per als regnes de Valčncia i Mallorca
Arxiu del Regne de Mallorca, Llibre de Privilegis i Franqueses confeccionat en 1334 per Romeu dez Poal, ff. 15r-16v
Transcrit el 7-VI-2006 a partir del manuscrit de referčncia

Noverint universi quod nos Jacobus, Dei gratia rex Aragonum, Maioricarum et Valentie, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani; ad honorem illius per quem reges regnant et principes locuntur justiciam, devictis iam per nos divino auxilio in finibus Ispanie, barbaricis nacionibus cupientes civitates, et regna Valencie, et Maioricarum, que dudum a perfidis captivata paganis dignata est divina clementia nostro ministerio restituere cultui christiano, in statum debitum iuxta christianorum morem in melius reformare, ut abiectis vetustatibus et moribus perfidorum quodam nove generationis augmento usus christiane religionis longos ponat ubique funiculos, et sua possit tentoria dilatare, subditorum utilitatibus deliberato consilio providentes, monetam cudi fecimus sub signo salutifere crucis supra florem et nomen regni Valencie, posite nostre etiam imaginis, et nominis insigniis figuratam, ut sit christianis, omnibus judeis et sarracenis in supradictis civitatibus, et regnis comorantibus, necnon et aliis omnibus undecumque ibidem confluentibus una et comunis forma monete, qua sola in suis comerciis empcionibus, et vendicionibus, et quibuscumque aliis pactionibus et contractibus absque trepidatione utantur.
Et ut ad usum predicte monete cum omni çecuritate concurrant, statuimus quod presens moneta civitatis, et tocius regni Valencie, et civitatis, et tocius regni Maioricarum semper sit ad legem trium denariorum exeunte argento ad undecim denarios, et obolum, et denariis predicte legis exeuntibus ad pondus decem et octo solidorum pro marcha; et quod oboli ipsorum denariorum semper sint ad legem predictam trium denariorum, exeunte argento ad undecim denarios, et obolum, ad pondus viginti solidorum pro marcha.
Quam monetam volumus et statuimus quod semper apelletur et vocetur "reals de Valčncia", in cuius una parte sit caput regium coronatum, et in reliqua parte sit arbor ad modum floris, in cuius sumitate, extensa usque ad superiorem circulum, ponatur crux contigua ipsi arbori infra extremum circulum.
Statuimus itaque per nos et nostros, quod in tota vita nostra, et post per decem annos, continuos et completos predicta moneta realium Valentie sit sub eisdem lege, scilicet pondere, figura, nomine, litteratura, valore, signo et magnitudine, et currat, duret, et eius usus sit singularis et publicus in civitate et regno Valentie, et in civitate et regno Maioricarum, et in insulis Minorice, et Eviçe, et in aliis circum adjacentibus eidem regno subditis.
Et alia moneta cuprea vel argentea, vel alia moneta in qua sit cuprum vel argentum mixtum de quacumque lege sit vel valore, non recipiatur in predictis locis preter istam monetam que superius nominatur que a nobis, vel ab aliquo alio non destruatur, mutetur, minuatur, augeatur nec anulletur aliqua necessitate racione vel causa vel aliquo iure arte vel ingenio, sed in diminutione sive deffectu ipsius monete, ipsam eandem monetam cudere, et fabricare possimus, in predictis lege pondere et figura nomine literatura, valore et signo, rotunditate et magnitudine.
Nullus itaque christianus, et judeus, aut sarracenus, qui in predictis regnis vel eorum pertinentiis emerit, vendiderit, impignoraverit, vel alio aliquo modo alienaverit aliquas res mobiles et inmobiles, ac semoventes non emat, vendat impignoret vel aliter alienet, recipiat, donet vel solvat nisi predictam monetam, set eam donet habeat, et recipiat ad omnem usum suum.
Et qui alia moneta cuiuscumque legis valoris vel ponderis ex nunc usus fuerit in prefatis civitatibus, et regnis tanquam transgressor regie ordinacionis, et lese maiestatis reus confiscatis omnibus bonis suis ultimum suplicium paciatur.
Sub eadem pena firmiter statuentes quod aliquis notarius vel scriptor in predictis civitatibus, et regnis ex nunc non audeat conficere instrumenta nisi solummodo ad modum ad nomen predicte monete realium Valencie, exceptis censualibus rebus in quibus possint ponere aurum, vel argentum censuale.
Et ut predicta omnia et singula per nos, et nostros semper in tota vita nostra, et post per decem annos continuos et completos valeant et in aliquo non violentur set observentur, corporaliter juramus per Deum et eius sancta quatuor euvangelia nos habere ratum et firmum, quicquid superius continetur, et in omnibus inviolabiliter faciemus quamdiu vixerimus, observari, et ad hoc successores nostros usque ad prefinitum tempus sicut superius scriptum est obligamus.
Datum Valentie, VIIIş idus madii, anno Domini millesimo ducentesimo quadragesimo septimo.
Signum + Jacobi, Dei gratia regis Aragonum, Maioricarum et Valentie, comitis Barchinone et Urgelli et domini Montispesulani.
Testes sunt: Carrocius, R. de Timor, G. de Montecatano, G. de Angularia, Jacobus de Cervaria.
Signum + Guillermi, domini regis scribe et notarii, qui mandato ipsi hec scribi fecit loco die et anno prefixis.

Universitat Jaume I. Castelló. Arxiu Virtual Jaume I - http://www.jaumeprimer.uji.es - Document nş 000465

© 2006 - Universitat Jaume I - Arxiu virtual Jaume I