Noverint universi, quod cum nos Jacobus, Dei gratia rex Maioricarum, comes Rossilionis, et Ceritanie, et dominus Montispessulani, subditorum nostrorum comodis cupientes solita provisione, et jugi clementia providere, monetas fecerimus cudi in Maioricarum, sub salutffere crucis signo, et sub nomine regni Maioricarum, necnon imaginis et nostri nominis insigniis figuratas, ut sint christianis omnibus judeis, et sarracenis in civitate, et insula Maioricarum, et in insulis Minorice et Evisse, et aliis insulis regno nostro Maioricarum adjacentibus comorantibus, necnon et aliis omnibus et singulis undecumque in dictas civitatem et insulas Maioricarum, et Minorice, et Evisse, et alias insulas eidem regno adjacentes, venientibus et confluentibus singulares et comunes forme monetarum, quibus solis in suis comertiis, empcionibus, et venditionibus, et quibuslibet aliis paccionibus, et contractibus, absque trepidatacione, aliqua utantur.

Porro juratorum, et aliorum proborum hominum civitatis, et insule Maioricarum, nomine suo et tocius universitatis regni predicti supplicationibus inclinati, ut dictas monetas securas et firmas perpetuo faceremus, ne propter earum mutationem seu destructionem habitatores Maioricarum, et aliarum insularum, predictarum incommodis inmensis que propter mutationem monetarum contingere solent graviter affitiantur, sancimus et statuimus per nos et successores nostros presentes et futuros, quod monete predicte quas volumus perpetuo regales Maioricarum, nominari et vocari, scilicet "regales doblencs" et "regales senars" seu "minutos", et obolos, et regales argenti, qui regales doblencs sint perpetuo, ad legem trium denariorum minus pugesia ad argentum finum.

Denariis predicte monete vocate doblencs exeuntibus ad pondus, undecim, solidos pro marcha dicti vero regales senars seu minuti, sint perpetuo ad eandem legem, denariis ipsius monete minute, exeuntibus ad pondus, viginti, duorum, solidorum, pro marcha.

Oboli autem predicte monete sint perpetuo ad eandem legem obolis ipsius monete exeuntibus ad pondus, quadraginta quatuor, solidos pro marcha, viginti quatuor, obolis valentibus duodecim, denarios minutos.

Predicti vero regales argenti perpetuo sint de lege, undecim, denariorum ad argentum finum denariis argenti ipsius monete, exeuntibus ad pondus sexaginta, denariorium pro marca, et quod dicti denarii argenti valeant quilibet ipsorum, sexdecim denariorum regalium minutorum.

In quarum omnium predictarum monetarum una parte sit caput regium coronatum, et in reliqua parte sit crux, et brachium crucis a parte inferiori extendatur usque ad suppremum circulum dictarum monetarum.

Statuentes per nos et nostros successores, quod predicte monete semper sint sub predictis lege, pondere, figura, nomine, valore, signo, et magnitudine, et currant, et durent, et earum usus sit proprius, et publicus in civitate, et regno Maioricarum, et insulis memoratis, et alia moneta cuprea, vel argentea, vel alia in qua sit cuprum, vel argentum mixtum de quacumque lege sit, vel valore, non cudamus, nec cudi fatiamus nos, vel successores nostri, nec recipiatur in predictis locis preter istas monetas que superius nominantur.

Que monete predicte regalium Maioricarum, per nos vel nostros successores nostros, vel per quemvis alium non destruantur, mutentur, minuantur, augeantur, nec anullentur aliqua necessitate, ratione vel causa, vel aliquo ingenio vel arte. Verum in deffectu ipsarum monetarum, ipsas easdem monetas, vel aliquam earum cudere, et fabricare possimus in predictis lege, pondere, et figura, nomine, literatura, valore, signo, rotunditate, et magnitudine, quandocumque et quocienscumque nobis et nostris successoribus visum fuerit expedire. Presentibus tamen nunc, et in futurum duobus probis hominibus civitatis Maioricarum, per juratos Maioricarum deputatos, ad aleyalandum, ponderandum, formandum, et assaiandum, dictas monetas dum cudentur, et fabricabuntur, et ad omnia alia que necessaria fuerunt expedientia ad dictas monetas, ut dicte monete secundum formam predictam legis et ponderis sint legales perpetuo, ut superius est expressum.

Nullus itaque christianus, judeus, aut sarracenus, qui in predictis civitate, et insulis eiusdem regni Maioricarum, emerit, vendiderit, impigneraverit, vel alio modo alienaverit aliquas res mobiles ac semoventes, non emat, vendat, impignoret, vel aliter alienet, recipiat, donet vel solvat, nisi predictas monetas, vocatas regales Maioricarum, vel aliquas predictarum, set eas donet, habeat, et recipiat ad omnem suum usum.

Statuentes insuper quod aliquos notarii vel scriptor in prelibatis civitate, et insulis regni Maioricarum, ex nunc non audeat instrumenta aliqua conficere nisi solummodo ad nomen predictarum monetarum regalium Maioricarum, vel alicuius ipsarum monetarum, ponendo in instrumentis monetas predictas exprimendo perpetuas, exceptis instrumentis censuum, et instrumentis nupcialibus pro dote, et sponsalicio mulierum, et comendatum, et solutionum que fieri debeant extra regnum Maioricarum, in quibus instrumentis proxime dictis possint ponere aurum, vel argentum vel quamlibet aliam monetam.

Et ut predicte monete semper sint perpetue, et eterna guaudeant firmitate, et omnia predicta et singula firma maneant, et in aliquo non violenter set perpetuo observentur, per nos et successores nostros, presentes et futuros promitimus vobis juratis, et sindicis infrascriptis nomine vestro, et universitatis predicte, predicta omnia et singula per nos et successores nostros rata, et firma habere, et inviolabiliter observare.

Et in animam nostram jurare facimus in presentia vestra, et vestri juratorum, et sindicorum infrascriptorum, nobilem virum, Petrum Galcerandi de Pinos, sacrosanctis quatuor Dei auvangelis, per dictum nobilem tactis.

Et nichilominus quod karissimi filii nostri infantis Santius, primogenitus, et infans Ferrando, promitant et jurent omnia predicta per nos premissa, et superius ordinata, perpetuo observare, et rata, et firma habere, et nullo tempore contravenire.

Verum cum licitum esset nobis, et successoribus nostris quandocumque et quocienscumque nobis placeret mutare, et cudere, monetas cuiuscumque legis, pensi, et ponderis vellemus, et nos et successores nostros, presentes et futuros astrinxerimus, quod de cetero aliquas monetas de cupro, vel de argento, vel cupro et argento mixtas, preter predictos regales Maioricarum, nunquam cudi fatiamus in predictis civitate, et insulis eiusdem regni, statuimus decernimus, et perpetuo ordinamus, quod pro predicta securitate, et firmitate dictarum monetarum, et probis omnibus, et singulis que vobis superius perpetuo per nos et successores nostros teneri volumus, et perpetuo inviolabiliter observari.

Quilibet habitator civitatis Maioricarum, et insularum predictarum, cuiuscumque conditionis, sexus, vel gradus existat fovens, larem, seu fochum habentes, aut possidens bona valentia, decem librarum regalium Maioricarum, minutorum vel ultra, teneatur nobis, et nostris successoribus prestare, et solvere ratione monetagii, de septem in septem annos, omni tempore unum morabatinum auri vel octo solidos regalium Maioricarum minutorum pro eodem morabetino, ad electionem dictorum habitatorum.

Declarantes tamen quod quicumque habitator, qui pro uno focho seu lare quem foverit solverit dictum morabatinum, vel octo solidos, pro ipso non teneatur solvere pro aliis fochis seu laribus, quos tenebit in alqueriis suis, et aliis locis propriis per familiam suam, et suis sumptibus.

Et cum in presenti nos dictum morabatinum, vel dictos octo solidos, sub forma predicta possumus recipere, de gratia spetiali, et ad instantissimas suplicationes vestrorum juratorum, et aliorum plurimum proborum hominum predictarum civitatis, et insule Maioricarum, recepcionem dicti morabatini, qui solvi in presenti nobis debebat sub forma predicta, pro prima prestatione monetagii predicti, vobis duximus remitendam, set de futuro festo pasche Domini ad septem annos continue frequentes et completos, et de inde perpetuo in eodem festo, de septem in septem annos, teneatur quilibet habitator dictarum civitatis, et insularum regni predicti in perpetuum pro quolibet igne seu focho, sub forma et modo predictis dare, et solvere nobis, et successoribus nostris, unum morabatinum auri, vel octo solidos regalium Maioricarum minutorum pro eodem.

Mandantes insuper tenentibus locum nostrum in regno predicto, baiulis, vicariis, et aliis offitialibus nostris presentibus et futuris, quod omnia predicta et singula firma habeant, et observent, et non contraveniant, vel aliquem contravenire permitant aliqua ratione.

Ad hec nos Petrus Galcerandi de Pinos, de expresso mandato eiusdem domini regis Maioricarum, eodem domino rege presente, sacrosanctis quatuor Dei euvangeliis per nos corporaliter tactis juramus, in animam dicti domini regis, quod idem dominus rex servabit perpetuo, et inviolabiliter servari fatiet omnia predicta et singula, per eundem dominum regem concessa et promissa, et superius ordinata, sub forma et modo predictis.

Et nos infans Santius, primogenitus, et infans Ferrandus, predicti illustrissimi domini regis Maioricarum filii, tactis per nos sacrosanctis quatuor Dei euvangeliis, promitimus, et juramus omnia predicta et singula statuta, promissa et ordinata per dictum dominum regem Maioricarum illustrissimum patrem nostrum, omni tempore tenere et complere, et inviolabiliter observare, et nunquam contravenire aliqua ratione vel causa.

Ad hec nos Ferrando Rodriguis miles, Bernardus de Saragossa, et Franciscus Sacosta, Guillermus Arnaldi de Ecclesiis, Bernardus de Hultzina, et Guillermus Muntsere, jurati Maioricarum, et Guillermus Valentini, Guillermus Ebri, Petrus de Cardona, Arnaldus Benedicti senior, Ferrarius Picayn, Guillermus Sacoma, Bernardus de Veri, et Laffranchus Botar, Jacobus Spinach, Guillermus Natalis, notarius Maioricarum, Raymundus de Bruyllio de Incha, Arnaldus Guitar de Sineus, Bernardus Mosqueroles de Soler, et Marimon Feliu de Porreres, sindici per universitatem civitatis et insule Maioricarum, ad hoc specialiter electi, convocato generali consilio, per preconem ut mors est in ecclesia sancte Eulalie, et comunicato consilio sepe et sepius et tractatu, habito cum probis hominibus et universitate et insule Maioricarum, nomine nostro, et omnium et singulorum hominum et habitatorum civitatis, et insule Maioricarum, et universitatis eiusdem, recipientes a vobis excellentissimo domino nostro domino Jacobo, Dei gratia rege Maioricarum, comite Rossilionis, et Ceritanie, et domino Montispessulani, predictam munificentiam, et gratiam spetialem, quam nobis dignatus estis facere de firmitate et securitate dictarum monetarum, per nos et successores vestros, ut superius continetur, et de remissione quam nobis facere placuit de ista prima solutione, et prestatione dicti monetagii quam vobis solvere in presenti tenebamur, per nos et per omnes et singulos habitatores civitatis, et insule Maioricarum, promitimus spontanei et certificati de iure nostro, quod ratione monetagii dabimus et solvemus nos et successores nostri, scilicet quilibet habitatorum civitatis et insule Maioricarum, qui foverit et habuerit larem seu unum ignem, habens aut possidens, decem libre regalium Maioricarum minutorum vel ultra vobis et vestris perpetuo, unum morabatinum auri, vel pro eodem octo solidos regalium minutorum ad electionem nostram de primo futuro festo Pasche Domini ad septem annos, et de inde perpetuo sub predicta forma, et modo successive de septem in septem annos.

Et pro hiis attendendis firmiter et complendis, obligamus vobis et vestris successoribus, nos et nostros successores, et universitatem et omnes habitatores universitatis civitatis, et insule Maioricarum, et omnia bona nostra et successorum nostrorum, et omnium singulorum habitatorum dicte universitatis habita et habenda, et quod predicta servemus, teneamus, et compleamus, per nos et successores nostros, et quod contra predicta, vel aliquid predictorum nunquam veniamus vel veniri fatiamus bona fide.

Et per stipulationem nomine dicte universitatis vobis promitimus, ad maiorem autem omnium predictorum et singulorum firmitatem, nos Jacobus rex Maioricarum predictus, hoc presens instrumentum bulla nostra plumbea fecimus sigillari.

Actum est hoc decimo kalendas aprilis anno Domini millesimo trecentesimo.

Sig+num Petri Gaucerandi de Pinos predicti, qui de expresso mandato iamdicti illustrissimi domini regis Maioricarum, hec laudamus, et firmamus, et juramus.

Signum + Jacobi Dei gratia regis Maioricarum, comitis Rossilionis, et Ceritanie, et domini Montispesulani.

Signum + infantis Sancii, filii primogeniti iamdicti illustrissimi domini regis.

Signum + infantis Ferrandi, eiusdem illustrissimi domini regis filii.

Sig+num Ferrandi Rodriguiç militis. Sig+num Bernardi de Saragossa. Sig+num Francisci sa Costa. Sig+num Guillermi Arnaldi de Ecclesiis. Sig+num Bernardi de Hultzina. Sig+num Guillermi de Munt Sere, juratorum Maioricarum. Sig+num Guillermi Ebrini. Sig+num Petri de Cardona. Sig+num Arnaldi Benedicti senioris. Sig+num Ferrarii Picayn. Sig+num Guillermi Sacoma. Sig+num Bernardi de Verino. Sig+num Laffranchi Botar. Sig+num Jacobi Espinach. Sig+num Guillermi Natalis, notarii Maioricarum. Sig+num Raymundi de Brullio. Sig+num Bernardi Mosqueroles. Sig+num Arnaldi Guitardi. Sig+num Marimundi Felicis, sindicorum universitatis civitatis, et insule Maioricarum predictorum, qui hec laudamus et firmamus.

Testes huius rei sunt, nobilis Raymundus de Caneto, Jacobus Muredine miles, Berengarius de Calderis miles, Jacobus de Sancto Martino miles, Guillermus de Podio Orfila, Jacobus Catelli, Romeus Valentini, et Petrus de Calidis, scriptor domini regis predicti.

Sig+num Michalis Rotlandi, notarii publici Maioricarum, qui hec scribi fecit, et clausit, mandato dicti domini regis, et ad requisitionem dictorum juratorum, et sindicorum, cum litteris rasis et emendatis in septima linea, ubi dicitur "quaor", et in septima decima linea, ubi dicitur "infrascriptis", et in octava decima linea, ubi dicitur "inscriptorum", et cum litteris supra positis in linea tricesima prima, ubi dicitur "Maioricarum".