Logo UJI
ARXIU VIRTUAL JAUME I
Documents d'època medieval relatius a la Corona d'Aragó
1244, agost 18. València
Jaume I permuta els castells i viles de Morella, Morvedre, Almenara, Castelló i Sogorb, pel regne de Mallorca i el comtat d'Urgell, que pertànyen a l'infant Pere de Portugal
Arxiu Municipal de Castellò. Còpia autoritzada en pergamí de 28 de setembre de 1244. Antic nº 189
[Huici-Cabanes, 1976, nº 394]. Revisada la transcripció el 21-VI-2006 a partir del manuscrit de referència

Hoc est translatum fideliter factum quod sub istis continetur verbis, anno Domini Mº CCº XLº quarto, quarto kalendas octobris:
Noverint universi, quod nos infans dompnus P., consulte et ex certa sciencia ac spontanea voluntate, per nos et omnes nostros successores, damus, solvimus, et diffinimus vobis dompno Jacobo, regi Aragonum, et vestris successoribus in perpetuum, totum comitatum Urgelli et totum regnum Maioricarum, et totam insulam Minoricarum et eorum terminis et pertinenciis, et omnibus que pertinent ad omnia predicta loca vel pertinere debent per alodium proprium liberum et quietum, cum toto iure nobis pertinente aliqua causa seu racione aut debentibus pertinere. Extrahentes nos et nostros, de posse iure et dominio dicti comitatus et regni Maioricarum et insule Minoricarum et eorum pertinencium omnium.
Ita quod dictum comitatum et totum regnum Maioricarum et insulam Minoricarum, cum toto iure nobis pertinente in eis, habeatis causa donationis, absolutionis et diffinitionis inter vivos et causa proprietatis, cum omni pleno iure, dominio et potestate, perpetuo, ad omnes voluntates vestras et vestrorum, sine omni retentione nostra et nostrorum, excepto iure quod comitissa Aurimbiaix nobis concessit in testamento suo in valle Oleti, quod nobis retinemus, et excepto iure quod habemus in insula Eviçe.
Nos itaque Jacobus, rex Aragonum, recipientes hanc donacionem et diffinitionem omnium predictorum, damus, laudamus, et concedimus per nos et nostros vobis infanti dompno P., ad habendum, tenendum, possidendum integre omnibus diebus vite vestre, castrum et villam de Morella, et castrum et villam de Muroveteri, et castrum et villam de Almenara, et castrum et villam Castellionis de Burriana, et castrum et villam de Sogorbio, cum introitibus et exitibus, terminis, pratis, paschuis, herbis, aquis, lignis, furnis, molendinis, redditibus, proventibus, exaccionibus, iuribus realibus et personalibus, hominibus, mulieribus, habitantibus et habitaturis, cum omnibus jurisdictionibus et pleno iure nostro, et cum omnibus aliis nobis ibidem pertinentibus et debentibus pertinere quoquomodo, de consuetudine vel iure, in tota vita vestra in feudum et ad consuetudinem Barchinone, et faciatis inde nobis et nostris homagium, et donetis potestatem de omnibus predictis et singulis castris, iratus et paccatus, quandocumque et quocienscumque voluerimus, et faciatis inde pacem et guerram per nos et omnes successores nostros, de christianis et de tota Andalucia.
Et post mortem vestram habeant successores vestri, quos eligeritis, terciam partem omnium exituum et reddituum dictorum castrorum et villarum et eorum terminorum qui proveniant omni tempore, per mare et per terram, et ipsi successores vestri teneant ipsam terciam partem, per nos et nostros in perpetuum, in feudum, ad consuetudinem Barchinone, et donent potestatem de omnibus castris et villis predictis quandocumque et quocienscumque voluerimus, irati et paccati, et faciant per nos et nostros pacem et guerram de tota Andalucia et de christianis.
Retento nobis et nostris capite castri de Morella et capite castri de Muroveteri, salva nobis tercia parte exituum de terminis ipsorum castrorum et villarum.
Alia vero omnia, cum omni senioratico et integra juridiccione, ad nos et nostros post vestrum obitum revertantur.
Concedimus etiam vobis quod ordinetis et disponatis libere, prout vobis videbitur expedire, de possessionibus omnibus et hereditatibus et honoribus et statu predictorum castrorum et villarum, salvo dominio nostro et nostra fidelitate.
Stabilimenta et ordinamenta que inde feceritis, rata sint semper et firma, tamquam si a nobis specialiter essent facta, et promittimus vobis per nos et nostros nunquam contravenire.
Si autem alia castra, de novo, preter illa que dicta sunt, hedificaveritis in castris et villis predictis et eorum pertinenciis, liceat vobis hec facere, et quod teneatis ea vos et vestri imperpetuum, per nos et nostros in feudum, ad consuetudinem Barchinone, et detis inde potestatem iratus et paccatus, quandocumque voluerimus nobis et nostris, et quod habeamus nos et nostri duas partes exituum et reddituum de unoquoque castro et villa post obitum vestrum. Et vos et vestri terciam partem ad vestram et vestrorum voluntatem, tam per terram quam per mare.
Concedimus etiam vobis quod possitis emere possessiones militum et baronum et religiosorum, de quibus possitis facere voluntates vestras vos et vestri, salvo dominio, jurediccione et iure nostro.
Promitimus insuper bona fide et sine enganno dare vobis et facere iuvamen, auxilium et valençiam, ad defenssionem et retencionem predictorum castrorum et villarum contra omnes homines.
Item, promitimus vobis quod si forte aliquid vel aliqua de predictis castris amitteretis, iuvabimus vos ad recuperanda ipsa castra, cum posse, terra, et hominibus nostris, tamdiu donec illa recuperaveritis, et laborabimus bona fide et sine fraude, ad recuperanda dicta castra, sicut laboraremus pro nostris propriis castris recuperandis.
Item, promitimus vobis quod omnia que possidebamus in dictis castris et villis et terminis eorum, illa die qua fecimus composicionem Barchinone super Maioricis et dictis castris, scilicet, Vº kalendas septembris anno Mº CCº XLº IIIº, faciemus vos tenere et habere in pace, et si aliquid a die illa citra alienavimus de predictis, recuperabimus et restituemus illud vobis, tenendum et possidendum sicut dicta castra, vel faciemus vobis emendam que valeat vobis tantum.
Item, promitimus vobis quod si aliquis evinceret de iure a vobis aliquid de predictis omnibus que possidebamus eadem die predicta, in predictis castris et villis et terminis eorum, totum illud emendabimus vobis equipollenter.
Et promitimus etiam vobis hec omnia et singula supradicta attendere et complere ut superius continetur, sub sacramento nobis a vobis prestito corporaliter, et sub homagio quod inde facimus vobis ad forum Aragone.
Et nos infans dompnus P., promitimus vobis predicto domino regi, quod si aliqua de illis que possidebamus in regno Maioricarum predicto die facte compositionis Barchinone alienabimus citra illam diem, totum illud recuperabimus et restituemus vobis tenendum et possidendum, ut alia ipsius regni, vel faciemus vobis equivalentem emendam.
Item, promitimus vobis quod si aliqua questio moveretur vobis super aliquo vel aliquibus de hiis que possidebamus in regno Maioricarum, predicto die facte composicionis Barchinone, nos defendemus vos coram persona vestra, tantum facta primo denunciatione nobis per vos vel nuncium vel litteras vestras, et si non obstante nostra defensione illud vel illa evincerentur de iure per aliquem vel aliquos, faciemus inde vobis emendam que valeat vobis tantum.
Item, promitimus vobis et vestris quod milites sive homines qui tenuerint ipsa castra, faciant vobis et vestris homagium, ut post mortem nostram attendant vobis et vestris de ipsis castris, vobis tamen et vestris complentibus nobis convenientias supradictas.
Et pro hiis omnibus et singulis supradictis attendendis et complendis, facimus vobis homagium ore et manibus ad consuetudinem Barchinone, et juramus omnia et singula supradicta per nos et omnes successores nostros perpetuo vobis et successoribus vestris fideliter observare, sicut superius continentur.
Datum Valencie XVº kalendas septembris anno Christi incarnationis millesimo CCº XLº quarto.
Signum + Jacobi Dei gratia regis Aragone, Maioricarum et Valencie, comitis Barchinone et Urgelli et domini Montispesulani.
Signum + infantis dompni P. filii illustris regis Portugalie.
Huius rei sunt testes: [1ª col.] V. episcopus oscensis, Gombaldus de Entença. [2ª col.] Frater G. de Cardona, magister Templi, P. Cornelii major domus Aragone, P. Sancii civis ilerdensis, notarii domini regis. [3ª col.] G. Romei, G. de Entença, Romeus de Durforte. [4ª col.] Eximinus de Focibus, Eximinus Petri repositarius, Berengarius de Posis.
Sig+num Bernardi Leochadie, publici notarii Valencie, qui mandato et rogatu predictorum domini regis et infantis dompni P. hec scripsit loco die et anno prefixis.
Sig+num Petri de Secura, notarii domini infantis, qui hoc fideliter translatavit et scripsit die et anno prefixis.

Universitat Jaume I. Castelló. Arxiu Virtual Jaume I - http://www.jaumeprimer.uji.es - Document nº 000533

© 2006 - Universitat Jaume I - Arxiu virtual Jaume I