Logo UJI
ARXIU VIRTUAL JAUME I
Documents d'època medieval relatius a la Corona d'Aragó
1256, juny 15. Zaragoza
Jaume I regula el sistema d'elecció del çalmedina anual de la ciutat de Zaragoza així com les seues competències
Arxiu Municipal de Zaragoza. Privilegis reials, nº R-22. Pergamí original
[CANELLAS, nº 82]. Transcripció efectuada el 10-IX-2007 a partir del manuscrit de referència

Noverint universi quod nos Jacobus Dei gratia rex Aragonum, Maioricarum et Valentie, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispessulani, per nos et nostros concedimus vobis probis hominibus et universitati Cesarauguste et statuimus in perpetuum, quod semper annuatim in festo sancte Marie mediantis augusti, eligatis çalmedinam in civitate Cesarauguste, in hunc modum, videlicet quod in die predicte festivitatis sancte Marie proximo future, jurati vestri Cesarauguste jactent vel ponant hoc annum tantum, sortes super omnes collationes sive parrochias Cesarauguste.
Et homines collationis eiusdem super qua sors ceciderit seu evenerit, eligant inter se et de se ipsis sex homines de maioribus et sufficientioribus dicte parrochie, qui sex homines presententur personaliter nobis vel per litteras juratorum seu concilii Cesarauguste, si in regno Aragonum fuerimus presentes, vel in presentia illius qui dictum regnum pro nobis gubernaverit sive tenuerit si extra regnum fuerimus constituti.
Et nos vel ille qui locum nostrum in eodem regno tenuerit, seu idem regnum gubernaverit, eligamus unum de ipsis sex hominibus nobis personaliter vel per litteras juratorum seu concilii Cesarauguste presentatis pro çalmedina Cesarauguste.
Et ille judicet et diffiniat ac determinet omnes causas ab ipso festo sancte Marie mediantis augusti usque ad unum annum continue completum in domo sua, vel in loco quem ad hoc totum concilium Cesarauguste vel maior pars dixerit eligendum.
Finito vero anno presenti, quelibet parrochia eiusdem civitatis eligat duos homines de se ipsis qui postea jactent seu ponant sortes super omnibus aliis parrochiis eiusdem civitatis, exclusa illa de qua iam assumptus fuerit çalmedina.
Et sic anno quolibet observetur, donec de omnibus parrochiis anno quolibet per electionem huiusmodi assumptus fuerit çalmedina.
Finitus autem omnibus parrochiis, revertatur electio predicte çalmedine ad duos homines cuiuslibet parrochie prout superius continetur, qui jactent seu ponant sortes super una de parrochiis antedictis.
De qua sex homines nobis vel locum nostrum tenenti in regno Aragonum presententur iuxta formam superius comprehensam; et sic anno quolibet observetur in perpetuum.
Qui vero in çalmedinam totaliter ut superius dictum est electus et approbatus fuerit, iuret in pleno concilio Cesarauguste, sub hac forma:
"Ego, talis, juro per Deum et per hec sacro sancta evangelia et per crucem Domini coram me posita, quod toto tempore mei regiminis justiciam fideliter exercebo, et ab aliquo qui causam habeat vel spectet habere coram me pro facienda justicia vel non facienda, nichil penitus recipiam, nec aliquid servicium, promissionem vel pactum, nec machinationem seu fraudem aliquam adhibebo, ut recipiam aliquid ante causam nec in processu cause, nec postquam causa fuerit terminata, nisi tamen illa jura qui çalmedina Cesarauguste antiquitus recipere consuevit, nec definam facere justiciam odio vel timore, precio vel amore, nec dabo consilium palam vel occulte alicui partium que causam habeat vel spectet habere coram me, quomodo causa regatur, nec dicam nec consulam nec dici vel consuli faciam alicui partium quod serviat alcaydo curie vel domino. Et ex quo sedero pro tribunali non surgam ad consilium cum aliqua partium quarum causa coram me tractetur, nisi ad consilium super sententiis ferendis vel negociis dirigendis seu dirimendis, aut etiam componendis."
Cum vero sic electus fuerit et juraverit, personaliter judicet et diffiniat omnes causas si sanus et presens fuerit in civitate Cesarauguste, et non liceat ei alii committere. Si vero in civitate non fuerit, vel infirmitate detentus fuerit, possit alii committere locum suum, qui sub predicta forma juret omnia predicta et singula fideliter exercere, donec idem çalmedina possit personaliter interesse.
Volumus etiam et mandamus quod ille qui pro tempore fuerit çalmedina, judicet et determinet omnes causas quousque illi sex, qui presentandi sunt nobis vel tenenti locum nostrum in regno Aragonum fuerint presentati, et per nos vel ipsum tenentem locum nostrum unus fuerit approbatus.
Ceterum si infra annum sui regiminis dictum çalmedinam mori contigerit de illi sex, qui nobis ut superius dictum est presentati fuerint, per nos vel illum qui locum nostrum tenuerit unus approbetur, qui per illum annum quousque completus fuerit çalmedina existat, qui juret et judicet per omnia ut superius continetur.
Datum Cesarauguste, XVII kalendas julii anno Domini Mº. CCº. quinquagesimo sexto.
Signum + Jacobi, Dei gratia regis Aragonum, Maioricarum et Valentie, comitis Barchinone et Urgelli et domini Montispessulani.
Testes sunt: [1ª col.] Eximinus Petri de Arenoso. [2ª col. B. Guillermi de Entença. G. Petri archidiaconus Valentie. [3ª col.] Eximinus de Urreya, B. de Ahones.
Sig+num Michaelis de Alcoario, qui mandato domini regis pro domino fratre Andrea episcopo valentino, cancellario suo, hec scribi fecit, loco, die, et anno prefixis.

Universitat Jaume I. Castelló. Arxiu Virtual Jaume I - http://www.jaumeprimer.uji.es - Document nº 000764

© 2006 - Universitat Jaume I - Arxiu virtual Jaume I