In Christi nomine.

Cum statutus et securitas regnorum ab ipso habeant procedere qui est rex regum et dominus dominancium et sub ipso a prelatis, ecclesiasticis, et terre baronibus ordinandum, nos Jacobus, Dei gratia rex Aragonum et regni Maioricarum, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani, generalem curiam apud Montensonum duximus convocandam, ad quam convenientibus venerabilibus Guillelmo, Dei gratia Tarraconensis ecclesie procuratore; Berengario, Barchinonensi episcopo, cancellario nostro; Bernardus, Cesaraugustanensis; Garsia, Tarasonensis; Bernardo, Vicensis; Poncio, Dertusensis, episcopis, multisque aliis, tam abbatibus quam ceteris aliarum ecclesiarum prelatis pro suis conventibus destinatis; et reverendis fratribus Hugone de Montelauro, magistro Templi; et Ugone de Folialquerio, magistro Hospitalis, et de ordine Predicatorum fratre Raymundo de Pinna Forti, fratre Michaele et fratre Guyllelmo de Barberano; et de ordine Minorum, fratre Illuminati, et fratre Guyllelmo de Sede, et fratre Guyllelmo de Cervaria, monacho Populeti.

Item, nobilibus, scilicet, dompno Ferrando, infante Aragonum, patruo nostro; comitibus dompno Nunone Sancii consanguyneo nostro; Rotgerio Bernardi, Fuxensis; Poncius Ugone, Empuriarum; Poncio, Urgellensis; Geraldo, vicecomite de Capraria.

Item, magnatibus de Catalonia, Guyllelmo de Cardona, Raimundo Berengarii, Guyllelmo et Petro de Montecatano, Berengario de Podio Viridi, Guyllelmo et Berengario de Angularia, Bernardo de Portella, Hugone de Mataplana, Galcerando de Pinos, Petro de Bergua, Guyllelmo de Aquilone, Petro de Graiana, Raimundo de Peralta, Petro vicecomite de Villamuro, Bernardo Raimundi, Raimundo Guyllelmi d’Odena, Berengario de Eriel, Petro de Cervera, Jacobo Raymundo et Guyllelmo de Cervaria, Arnaldo de Benasch.

De regno Aragonum, Petro Cornelii, maiori dompno; Bernardo Guyllelmi, avunculo nostro; Garssia Romei, Eximino de Urrea, dompno Attorella, Artaldo de Luna, Blasco de Alagone, Roderico de Liçana, Blasco Maça, Berengario et Gombaldo de Entença, Eximino de Focibus, Assalyto de Gual, Fortunio de Bergua, et Eximino de Luna.

Item, fidelibus nostris civitatum: pro universitate Illerde, Guyllelmo Samatano, baiulo, Petro de Ager, Bernardo de Madrona, Raimundo Seumero, Bernardo Boteti et Johanne de Tolone; pro concilio Dertusensis, Bernardo Girberti, Guyllelmo Morages, Raimundo de Podio et Johanne de Mingot; pro concilio Cesarauguste, Guyllelmo Bovis, Bernardo de Alfoceia, Stephano de Aljefaria, et Johanne de Lucco; pro concilio Turolii, Enneco Blasco, Sancio Moies et Petro Minori; pro concilio Daroce, Sancio don Andres, Egidio Gordo, et Petro de Gudal; pro concilio Calataiubensis, Dominico Martini, Eximino de Sayes et Johanne de Bellida; pro concilio Tirasonensis, Johanne Petri, Johanne Martini; pro concilio Oscensis, Petro Bononat, Berengarium de Aldi, Petro Sora, et Petro Rufet; pro concilio Jaccensis, Annario Dates, Boneto de Seta, Johanne de Domingo; pro concilio Barbastro, Johanne Nigro et Dominico Trila.

Ad honorem Dei et gloriose Virginis Marie et communem utilitatem regni nostri, tam in spiritualibus quam in temporalibus; ibidem, de consilio predictorum statuimus, de quibus specialiter fuerunt tria capitula annotata:

Primum, de obsidione et de capcione civitatis Valencie.

Secundum, de pacis observacione inter nostros subditos.

Tercium, de presentis monete jaccensis securitate ac perpetua firmitate.

Unde cum inter cetera temporalia quibus indiget status terre, istud sit precipuum quo carere homines non possunt, idcirco in hoc articulo quedam statuimus quod ad maiorem huius rey pertinent firmitatem, fuit igitur de consilium omnium predictorum supplicatum nobis et etiam postulatum quod firmam securitatem huic presenti moneti jaccensis, servatis lege, pondere, et figura que nunc habet, valituram perpetuo prestaremus.

Nos igitur piis ac justis eorum supplicacionibus eorum inclinati, statuimus in perpetuum per nos et omnes heredes et successores nostros, quod presens moneta jaccensis sub eadem lege, pondere et figura, quam nos nomine nostro cudi fecimus et formari, in omni firmitate secundum quod nunc est, in perpetuum currat publice adque duret; ita videlicet quod nec a nobis nec ab heredibus vel successoribus nostris destrui valeat vel mutari aut de novo ammodo cudi, minui, vel augeri.

Ad cuius rey perpetuam firmitatem, presentibus omnibus supradictis, nos, Jacobus, Dei gratia rex Aragonum, tactis sacrosanctis evangeliis et cruce Domini nos personaliter, pro nobis et omnibus heredibus et successoribus nostris juravimus, et a baronibus nostris juramentum prestari fecimus sub forma superius comprehensa.

Item, de voluntate nostra, venerabilis predictus procurator ecclesie Terraconensis, cum assensu predictorum episcoporum, in transgressores, invasores, consiliatores, contradictores et suggestores in contrarium venientes excomunicacionis sentenciam in eadem curia ore proprio promulgavit.

Mandamus siquidem adque precipimus firmiter et districte conciliis et nostris subditis universis, tam civitatum quam villarum et castrorum in quibus moneta supradicta currit et currere consuevit, quod a quatuordecim annis et supra unusquisque super hiis observandis iuxta suum posse prestet et prestari faciat sacramentum, quod nichil contra premissa, tam a se quam a successoribus et heredibus suis, in aliquo attemptetur nec aliquod contrarium fieri paciatur. Promitimus insuper bona fide nos pro viribus laborare ut presens scriptum a summo pontifice confirmacionis gratiam consequatur.

Propter hanc igitur specialem gratiam supradictam quam vos, domine Jacobe rex predicte, ad peticionem nostram et supplicacionem liberaliter exhibetis, nos, omnes prefati, pro conciliis, villis et castris nostris et dominii vestri, obligamus nos ipsos et heredes et successores nostros, quod omnes habitantes pro singulis domibus valens suum decem aureos vel ultra de septennio in septennium, vobis et heredibus et successoribus vestris dare unum morabetinum tantumodo teneatur.

Quilibet autem licet non sit habitator alicuius domus si ipsius facultas excedat summam decem aureorum, unum morabettinum persolvat, similiter adque pactet. Et in hoc mittant et donent tam homines religionum sive ordinum et ecclesiarum quam nostri.

Datum in generali curia apud Montemsonum, idus octuber era Mª CCª LXXª quarta, anno Mº CCº XXXº sexto.

Signum + Jacobi, Dei gratia regis Aragonum et regni Maioricarum, comitis Barchinonensis et Urgellensis et domini Montispesulani.

Huius rei testes et juratores sunt: dompnus Ferrandus, infans Aragonum, dompnus B. Guillelmi, Hugo de Mataplana, Bernardus de Portella, Gauceran de Pinos, Petrus Cornelii, maiordomus Aragone, Rodericus de Liçana, Eximinus de Urrea, dompnus Blascus de Alagone, Artaldus de Luna, Blascus Maça, dominus Nunno Sancii, Poncius Ugonis comes Empuriarum, Poncius comes Urgellensis, Gueraldus vicecomes Craparie, Petrus Petri justicia Aragonum, Eximinus Petri repositarius Aragonum, P. Arçeç de Rota, Guillelmus de Montecatano, Petrus de Montecatano, R. Berengarius de Ager, Raimundus de Peralta, Rotgerius Bernardi comes Fuxensis, G. de Cardona, P. vicecomes de Villamuro.

Sig+num Guillelmi Scribe, qui mandato domini regis, pro domino Berengario Barchinonensi episcopo, cancellario suo, hanc cartam scribi fecit, loco, die, era et anno prefixis.