Concordia entre doña María Rodríguez y don Ximén de Urrea, su hijo

.

In Dei nomine et eius graçia.

Sit omnibus notum quod ego Eximinus de Urrea, filius quondam dominus Eximini de Urrea, bone memorie, cum voluntate domini nostri Jacobi [regis] Aragonum, non cohactus ab aliquo ne[c seduc]tus sed esponte et ex certa scien[cia, in] posse venerabilis Petri Terraconensi archipisc[opi] et nobilis Petri infantis Portugalensis, venio ad firmam et amicabilem composicionem vobis cum domina Maria Rodriguez, uxoris quondam domini Eximini de Urrea, matre mea, cuius composicionis tenor talis est:

Quod vos domina Maria Rodriguez, mater mea, teneatis et habeatis in omni vita vestra castrum et villam de Viota, et castrum et villam de Sullana, et hereditatem de Belchit, cum hominibus et feminis, animalibus, [turribus, …]bus, barbacanis, sortitis et planicibus, montibus, silbis, venaçionibus, pascuis, fontibus, ribis, herbis et lignis, locis, riguis et irriguis, domibus, furnis et molendinis, introitibus et exitibus, iuris, et breviter cum omnibus iuribus et pertinenciis suis quoquomodo de consuetudine vel de iure; itaquod ego seu aliquis nomine meo nihil de predictis locis habeant vel accipiant nec facient seu distringant nec faciant, quominus vos dicta domina Maria Rodriguez predicta omnia in omni vita vestra libere habeatis, tamen quod vos dicta domina Maria mater mea teneamini solvere debita et iniurias quibus pater meus et vo[s] eratis obligati sicut vita comes fuerit, deductis vos prius expensas prout decet vestram personam; ita tamen quod predicta castra et villas et [loca] pertinencie statim post mortem vestram revertantur mihi seu heredibus meis sine omni vinculo alicuius persone, hoc tamen salbo vobis et retento quod habeatis mille aureos super castrum et villam de Viota in obitu vestro, de quibus possitis vestra facere v[oluntate]m, et si contingerit vos mori antequam [supradicte] injurie solvantur per vos exitus omnes [et re]dditus castri et ville de Sullana sint oblig[ati], ad solvendum debita et iniurias patris mei et pro predictis omnibus et singulis adimplendis ego, dictus Eximinus de Urrea, obligo me vobis dicte domine Marie Rodriguez matri mee, et tactis sacro sanctis evangeliis et cruce, juro et vobis homagium bona fide manibus et ore facio, quod predicta omnia et singula obserbabo et complebo et observari et compleri faciam, et quantum ad hoc renuncio privilegium minoris etatis et distincionis; et ad maiorem firmitatem habendam dono vobis fidanciam dominum Petrum Corneli, mayordomus Aragonum, qui sub sacramento omnia predicta et singula observare vobis faciat vel observet.

Et ego, Petrus Corneli, maiordomus Aragonum, ad preces predicti Eximini de Urrea hanc fidanciam facio, obligans me vobis eidem domine Marie Rodriguez, et omnia bona mea ubique adhuc eciam.

Ego, dictus dominus Eximinus de Urrea, dono vobis dicte domine Marie Rodriguez, matri mee, in actores et valitores dicti dominum Petrum Corneli et Eximinum Petri de Ayerbe, et Eximinum Blasci de Ixar, qui sub sacramento omnia premissa et singula vobis observare faciant vel observent.

Et nos namque dicti Petru Corneli, Eximinus Petri de Ayerbe, et Eximinus Blasci de Ixar, ad preces dicti Eximini de Urrea, tactis sacrosanctis Dei evangeliis et cruce, juramus et promittimus vobis, dicte domine Marie Rodriguez, omnia premissa et singula observare facere bona fide, itaquod si dictus Eximinus de Urrea quod absit contravenies huic composicioni in toto vel in parte, quod nos sumus vobis dicte domine Marie Rodriguez valitores et adjuctores pro posse nostro, ad omnia et singula observanda, et sumus contra dictum Eximinum de Urrea et valitores suos.

Insuper ego, dictus Eximinus de Urrea, subjecto me jurisdictioni hordinarie Tarraconensis archiepiscopi, quod si ego vel aliquis pro me contravenerit in toto vel in partem, quod ipse possit me excomunicari et compellere ad predicta omnia ista attendenda et complenda.

Ittem, fuit condicio quod omnia instrumenta quod fuerunt Eximini de Urrea, patris mei et vestri, dicte domine Marie Rodriguez, deponatis vos dicta domina Maria, mater mea, in monasterio Rotensi, ordinis cisterciensis, et post mortem vestram instrumenta perveniant mihi vel meis heredibus et successoribus restituantur. Et instrumenta pertinencia Sancie Eximini et Guillerme Eximini, sororibus meis, ipsis vel heredibus suis restituantur.

Tamen si ego, Eximinus de Urrea, in vita mea indigeo instrumenta predicta vel de aliquo illum quod abbas dicti monasterii teneatur mihi facere copiam correccione idonea, vobis dicte domine Marie Rodriguez, matri mee, prius predicta de restituendis ipsis instrumentis eidem abbati.

Versa vice ego, dicta domina Maria Rodriguez, uxor quondam domini Eximini de Urrea, per me et meos absolvo et difinio vobis, Eximino, filio meo, castrum et villam de Aladum, et castrum et villam de Lucena, et de Trullas, et Pardinas, et hereditamentum de Valencia, cum omnibus iuribus et pertinenciis suis quoquomodo de consuetudine vel de iure, et omnias alias hereditates et bona que fuerunt de domino Eximino de Urrea, patre vestro, et mei, Maria Rodriguez, matris vestre, sive pertineant mihi racione emptionis sive donacionis, sive qualibet alia racione; et super predictis facio fidem et pactum de non petendo, mihi et meis silencium imponiendo.

Retinens etiam mihi de dicto castro et loco de Camaras, que habeo et habere debeo iure meo, et dicto castro castro et loco de Viota, et castro et villa de Sullana, et hereditate de Belchit, et dictos mille aureos ut superius dictum est; [sin autem] ego domina Maria Rodriguez ordinem intrabero predicta castra et villa de Viota, et de Sullana, vobis Eximino filio meo vel vestris revertantur, ac si morte naturali ab hoc seculo migrancio, receptis mihi prius dictis mille aureis, ut predictum est ad meam voluntatem.

Et promitto vobis reddere castrum de Alcalatem, sittum prope Ondam, et quousque restituam dicti castrum et villam, teneat vobis dare annis singulis mille solidos jaquensis per çabalmedinam, in fame mensis januarii. Si restituo autem vobis dictum castrum et villam, non teneat vobis ad solucionem dictorum mille solidorum realem faciendam.

Quod est actum Valencie, sexto kalendas marcii, anno Domini millesimo ducentesimo quadragesimo octavo.

Sig+num Eximini de Urrea.

Sig+num Petri Corneli. Sig+num Eximini Petri de Ayerbe. Sig+num Eximini Blasii de Ixar.

Sig+num domine Marie Rodriguez, uxoris quondam domini Eximini de Urrea.

Et concedimus et firmamus.

Sig+num Jacobi, Dei graçia regis Aragonum, Maioricarum et Valencie, comittis Barchinone et Urgelli et domini Montispesulani, qui predicta omnia et singula laudamus et confirmamus, appositum mandato ipsius domini regis per manum Petri Andres, per G. Scriba, notarium, scripsit.

Sunt inde testes P., infans Portugalensis, et P., Tarrachonensis archiepiscopus, Eximinus Petrus de Penna, Petrus Munnoz, Arnaldus de Fontibus.

Sig+num Guillermi de Jacca, publici notarii Valencie, qui hanc cartam scripsit et per literas dimisit, loco, die et anno superius designatis.