Donatio quam rex fecit sacriste tunc electo

.

Hoc est translatum cuiusdam instrumenti domini Iacobi, illustris regis Aragonum, cum bulla plumbea in filo serico pendente, cuius tenor talis est:

.

Manifestum sit cunctis, presentibus atque futuris, quod nos, Iacobus, Dei gratia rex Aragonum et regni Maioricarum, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispessulani, attendentes dilectionis affectum et integritatem animi quam vos, venerabilis et dilectus Guillermus, per eandem Terracone electus, erga nos semper geritis et gessistis, cum hac presenti carta, perpetuo valitura, donamus, laudamus atque concedimus vobis et vestris et quibus vos volueritis relinquere seu dare, ad omnes vestras vestrorumque voluntates inde perpetuo faciendas, castrum et villam de Eviza, cum tota insula in qua est, et totam insulam de Formentera, cum salinis et leudis, portibus et omnibus exitibus maris et terre, et cum aquis dulcibus et salsis, stagnins, lignis, pratis, pascuis, montibus, planis, montanis, cultibus et heremis, silvis, nemoribus et garricis, et cum omnibus ingressibus et egressibus per mare et per terram, et cum fortiis, hedificiis et melioramentis factis et faciendis, et cum omnibus omnino et singulis iuribus et iurisdictionibus pertinentiis ad dictum castrum et villam et ad predictas insulas pertinentibus et debentibus pertinere.

Sub tali inquam forma: hanc donationem vobis et vestris facimus ut teneatis vos et vestri omnia supradicta, per nos et successores nostros, in feudum ad consuetudinem Barchinone, et donetis nobis et successoribus nostris vos et vestri quotienscumque et quandocumque voluerimus potestatem de iam dicto castro, et de omnibus castris seu fortiis que in predictis insulis contigit fieri in futurum.

Verum si forte contigerit vos predicta castra et insulas dare vel dimitere alicui laicali persone, teneatur nobis et successoribus nostris facere inde homagium et predictam potestatem dare et fidelitatem servare.

Retinemus autem nobis in iam dictis castris et insulis quod possimus inde facere pacem et quod sint in guerra cum illis cum quibus nos habebimus guerram.

Hoc autem donatio valeat tali pacto: quod vos, hinc ad festum Sancti Michaelis mensis septembris proximi, cum navigio et exercitu accedatis ad dictum castrum et insulas expugnandas. Et si eas adquisieritis, perpetuo valeat donatio supradicta. Verum tamen quod absit si vos reverteremini obsidione et exercitu ad bonum et sanum intellectum, verum ibidem non relictis irrita sit penitus et inanis.

Datum Ilerde VII idus decembris anno Domini millesimo CC XXX quarto.

Sig+num Iacobi, Dei gratia regis Aragonum et regni Maioricarum, comes Barchinone et Urgelli et domini Montispessulani.

Huius rei testes sunt: Berengarius, episcopus Ilerde, ffrater Guillelmus de Cervaria, P. de Montecateno, G. de Montecateno, G. de Angelaria, R. Berengarii de Ager, Berengarius de Podioviridi, Geraldus Alamanni.

Sig+num Petri de Sancto Melione, qui hoc, de mandato domini regis, scripsit pro Guillelmo Rabacia, notario suo, loco, die et anno prefixis.

.

Ego, Bernardus, Terracone archiepiscopus, qui hoc translatum, cum autentico originali probavi, subscribo. Ego, Raymundus de Villanova, notarius Terracone, qui hoc translatum, cum originali probavi, pro teste subscribo. Ego, Petrus de Gamizano, hoc translatum fideliter translatavi X kalendas novembris anno Domini M CC LXX tertio.

Confirmatio testamenti quam rex fecit

.

Hoc est translatum cuiusdam instrumenti domini Iacobi, illustris regis Aragonum, cum bulla plumbea pendente in filo serico, cuius tenor talis est:

.

Noverint universi quod nos, Iacobus, Dei gratia rex Aragonum, Maioricarum et Valentie, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispessullani, per nos et omnes successores nostros, laudamus, confirmamus et approbamus et in perpetuum corroboramus testamentum venerabilis et dilecti nostri Guillermi de Montegrino, Gerundensis sacriste, et specialiter et expresse illud legatum et donationem et ordinationem quam idem sacrista fecit in eodem testamento de castro et insula ac terra Eviçe et de insula Frumentarie mense archiepiscopali et canonice Terracone, cum hominibus suis, sub eisdem pactis, modis et conditionibus in eodem testamento contentis, sicut in eodem testamento plenius continetur.

Hoc si quidem laudamentum et confirmationem ac corroborationem facimus, salvo iure, dominio et fidelitate nostra et potestate, ad consuetudinem Barchinone, prout plenius continetur in instrumento donationis quam dicto sacriste fecimus de predicto castro et insula memoratis.

Datum in Alchanitio VI kalendas martii anno Domini millesimo CC quinquagesimo.

Signum + Iacobi, Dei gratia regis Aragonum, Maioricarum et Valentie, comitis Barchinone et Urgelli et domini Montispesullani.

Testes sunt P. Conilii, A. Luna, I. de Rochabertí, Bernardus de Sancta Eugenia, Eximenus de Focibus.

Sig+num Guillermi de Rocha, qui mandato domini regis pro G. de Pulcroloco, notario suo, hoc scripsi, cum litteris appositis in linea VII, ubi dicitur: "iure"; loco, die et anno prefixis.

.

Ego, Bernardus, Terracone archiepiscopus, qui hoc translatum cum originali probavi, subscribo. Ego, Raimundus de Villanova, notarius Terracone, qui hoc translatum cum originali probavi, pro teste subscribo. Ego, Petrus de Gamizano, hoc translatum fideliter [translatavi] X kalendas novembris anno Domini millesimo ducentesimo septuagesimo tertio.

Venditio quam rex fecit de quartono

.

Hoc est translatum a quodam alio translato sumptum, quod sic incipit:

.

Hoc est translatum cuiusdam instrumenti domini Iacobi, illustris regis Aragonum, cum bulla plumbea pendente in filo serico, cuius tenor talis est:

.

Noverint universi quod nos, Iacobus, Dei gratia rex Aragonum, Maioricarum et Valentie, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispessullani, per nos et nostros, vendimus vobis, Guillermo de Montegrino, sacriste Gerundensis, et vestris, totam illam partem cum iure, dominio et iuredictione quam Nuno Sancii, consanguineus noster, habebat et habere debebat in castro et villa et insula de Eviza, de Formentera, tam in mari quam in terra, que omnia emimus a manumissoribus dicti Nunonis.

Predictam itaque totam partem vendimus vobis pretio novem milium quingentorum solidorum malguriensium, de quibus sumus a vobis pactati. Renuntiando exceptioni non numerate peccunie et doli.

Quam partem totam integre habeatis cum pertinentiis, tenedonibus, salinis, lignariis, pratis, pascuis et cum omnibus aliis ad eandem partem pertinentibus et debentibus pertinere ad omnes voluntates vestras et vestrorum faciendas.

Predictam autem partem teneatis per nos et nostros vos et vestri in perpetuum in feudum ad consuetudinem Barchinone, sicut hec alia a nobis tenebatis.

Datum Barchinone VII kalendas ffebroarii anno Domini M CC XL secundo.

Sig+num Iacobi, Dei gratia regis Aragonum, Maioricarum et Valentie, comitis Barchinone, Urgelli et domini Montispesullani.

Huius rei testes sunt: Guillermus de Montecateno, G. de Muntclus, Bernardus de Sancta Eugenia, B. de Portella.

Signum + G. Scribe, qui mandato domini regis hoc scribi fecit loco, die et anno prefixis.

.

Ego, Bernardus, Terracone archiepiscopus, qui hoc translatum cum originali probavi, subscribo. Ego, Raimundus de Villanova, Terracone notarius, qui hoc translatum cum originali probavi, pro teste subscribo. Ego, Petrus de Gamiçano, hoc translatum fideliter translatavi X kalendas novembris anno Domini M CC septuagesimo tertio.