ARXIU VIRTUAL JAUME I
Documents d'època medieval relatius a la Corona d'Aragó
Diplomatari de Blasco d'Alagó
22 de març de 2006
Introduïm a l'arxiu virtual la pràctica totalitat de la documentació coneguda del noble aragonés Blasco d'Alagó, que tanta importància va tenir en els orígens de l'antic regne de València, protagonitzant la conquesta del castell de Morella. Els documents tenen procedències diverses tot i que en bona part procedeixen de la col·lecció de pergamins del monestir de Benifassà, conservats a l'Arxiu Històric Nacional de Madrid, i de l'arxiu del comtat de Sástago, conservat a l'Arxiu de la Corona d'Aragó a Barcelona
1212
Artal de Luna, Eiximèn López, dona Toda i dona Urraca, fan donació a Blasco de Alagón del lloc de Castiel de Cabras
Arxiu de la Corona d'Aragó. Barcelona. Comtat de Sàstago. Pergamins, nº 4. Original
Garcia Edo, Vicent. "Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura. 1986, p. 413
Hec est carta et memoria de donativo quam facimus ego, Artaldus de Luna et Eximinus Lopez et domina Tota et domina Orracha; bono corde et spontanea voluntate damus et concedimus vobis, domino Blascho de Alagone, villam et castrum de Capras, cum omnibus directis et pertinentiis suis, et cum omnibus rebus que ibi habemus et habere debemus, scilicet cultum et heremum et populatum, cum introitibus et exitibus suis, salvum et liberum, franchum et quitium, sicut melius et plenius dici vel intelligi potest, ad vestrum vestrorumque voluntatem, vos, racionis generatio vestra per secula cuncta.
Et ut predictam donationem melius et firmius habeatis, damus vobis fidanziam de salvetate per furum terre Martinum Lopiz de Volas, quod ipse faciat vobis et vestris et cui volueritis habere et possidere, predictum donativum in pace et sine interdicto omnium personarum.
Et ego Martinus Lopiz de Volas, hanc fidanciam libenter concedo, sine omni vestro vestrorumque inganno.
Huius rei testes sunt, qui hoc viderunt et audierunt, dominus Lop Ferrerech et Martinus Lopiz de Novals.
Facta carta sub era Mª. CCª. Lª.
Artusius scripsit hanc cartam, et hoc signum fecit +.
1226, juliol 14. Daroca
Jaume I dóna a Blasco de Alagón tots els castells i viles que puga conquerir en terra de musulmans
Arxiu Municipal de València. Pergamí original.
Huici-Cabanes. Documentos de Jaime I de Aragón. I, 1976, p. 85. Revisada la transripción en març de 2006 a partir del manuscrit de referència
Manifestum sit omnibus, quod nos Jacobus, Dei gratia rex Aragonum, comes Barchinone et dominus Montispesulani, attendentes multa gratia et idonea servitia que vos, dilectus et fidelis vassallus noster Belaschus de Alagone, nobis longo tempore fecistis et cotidie facitis, toto posse fideliter et devote; igitur volumus vobis ex aliquo grata dono aliquantulum bono corde et gratuita voluntate honorare, cum presenti carta perpetua valitura donamus et concedimus ad vestram propriam hereditatem, francham, liberam et inmunem, quodcumque castrum sive villa vos capere sive rapere, gratis vel vi vel quolibet alio modo poteritis in terram sarracenorum, cum omnibus suis terminis et pertinentiis sive pertinentibus per omnia loca, sub tali vero conditione quod de illo castro sive villa quodcumque vel quacumque sit, nobis vel successoribus nostris neque terre nostre malum aliquod sive damnum ullo unquam in tempore non eveniat aut procedat.
Et sic illud castrum sive villa quodcumque vel aliscumque sit, postquam a vobis fuerit captum vel capta, vos illud vel illam habeatis, teneatis, possideatis et imperpetuum expletetis, vos et tota posteritas vestra, unum post alterum, franche, libere et quiete, sicut melius dici vel intelligi sive scribi potest, vestro sano intellectui et vestrorum successorum, sine aliquo nostro nostrorumque contradictu, videlicet cum omnibus hominibus et feminis qui ibi erunt ullo unquam tempore populaturi aut habitaturi, et cum omnibus que ad dictum castrum sive villam videbitur pertinere.
Salva nobis tamen nostra fidelitate in omnibus et nostrorum in perpetuum successorum.
Data Daroce, pridie jdus iulii Era M. CCª. LXª. quarta.
Sig+num Jacobi, Dei gratia regis Aragonum, comitis Barchinone et domini Montispesulani.
[1ª. col.] Huius rei testes sunt: Atto de Focibus majordomus Aragonum, Petrus Garsie de Aquilari. [2ª. col.] Matalanus de Frescano, Petrus Sesse, Assalitus de Gudal, Lupus Exemeni de Luesia. [3ª. col.] Guillelmus de Cervaria, Guillelmus de Angularia, Raimundus Berengarii de Ager.
Sig+num Petri de Sancto Melione, qui mandato domini Regis, et sub iussione Petri Sancci, eius notarii, hoc scripsit loco die et era prefixis.
1227, maig 10
Gonçal Palacín pignora el castell i la vila d'Alcaine en favor de Blasco de Alagón
Arxiu de la Corona d'Aragó. Barcelona. Comtat de Sàstago. Pergamins, nº 7. Original
Garcia Edo, Vicent: "Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1986, pp. 414-415
Notum sit cunctis presentibus atque futuris, quod ego dominus Gonçalbo Palazin, non forciatus nec defraudatus nec despacctus, scilicet puro corde et voluntate gratuita, inpignoro vobis domino B. de Alagone et uxori vestra domine Margeline, castrum et villam de Archayne cum aquis et pascuis et montanis et introitibus et exitibus et pertinentiis et directis suis et terminis cultis et heremis et populatis, et cum omnibus illis que dici et excogitari et intelligi potest, que viri istius castri debeant pertinere sine interdicto et retentu aliquo et mala voce tocius viventis persone, per tres mille morabatinos alfonsinos bonos auri pectosque pensi, quos a vobis habui et accepi ac mee voluntati bene vestri paccatus fui et sum de manifesto omni tempore.
Tali quidem pacto impignoro vobis domino B. de Alagone et uxori vestre domine Margeline castrum de Archayne, quod computetis in unoquoque anno CCC morabatinos alfonsinos bonos auri pectosque pensi in retinencia istius castri et omnem missionem quam feceritis in labore et opera istius castri de Archayne, totum fideliter computetis et sitis creditus vestro pleno verbo, et sine sacramento, et super castro totum computetis et habeatis.
Et etiam conveniencia, quod quandocumque ego G. de Palazino dabo vobis, domino B. de Alagone et uxori vestre domine Margeline, istos tres mille morabatinos alfonsinos bonos auri pectosque pensi et etiam morabatinos illos que mitetis in retinencia castri, et etiam illos morabatinos que mitetis in labore et opera dicti castri, et omnia que pertinencie et missionis, scilicet de labore et opera de Archayne monstrare poteritis, reddatis mihi meum castrum.
Ita, tamen ego volendo istud castrum ad opus mei et non ad opus alterius homines vel femine, istius scilicet qui esset ad dampnum vel contrarium vestri et vestrarum rerum, vel qualibet alia [.....]
Et ut vos, dominus B. de Alagone, et uxor vestra domina Margelina hoc firmius et stabilius et securius habeatis, dono vobis fideiussores qui vobis faciant habere et permansere in dicto pignali, et me atendere hec omnia, sine interdicto et provento malo, et mala voce, sicut forum etiam terre dominus Latronem et dominus R. Arcez de Aguilas.
Et nos dicti fideiussores istud libenter concedimus, sicut scriptum est.
Testes sunt huius rey hoc videntes et audientes, R. de Aviego et R. de Archos.
Facta carta VIº ydus madii, sub era Mª. CCª. LXª. Vª.
Bartholomeus, scriptor domini B. de Alagone, hoc scripsit
1232, febrer
Blasco de Alagón ordena la delimitació del terme general del castell de Morella
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Clergat. Pergamins. Benifassà. Carpeta 417, nº 1, còpia del segle XIII molt pròxima a l'original / Carpeta 418, nº 8, còpia del segle XIII molt pròxima a l'original
Garcia Edo, Vicent. "Nuevas aportaciones documentales sobre don Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1989, pp. 294-295
Era Mª. CCª. LXXª. In mense febroarii venerunt omnes populatores de Morella ad populandum ibi, in voce domini Regis, tamen sub domino B. de Alagone.
Et dictus B. de Alagone precepit sarracenis de Morella, ut ipsi monstrarent et examinarent terminos predictis castri Morelle, sicut unquam illos possederant in guerra et in pace.
Quo audito, habito inter eos consilio, elegerunt IIIIor. seniores qui sciebant bene omnes suprascriptos terminos, et illos possederant in guerra et in pace, et acceperant herbatica.
Et isti IIIIor. seniores fuerunt Mahomat Aman, Muça Avenmaçot, Avenhao, et Çarieçala.
Quos predictos terminos ita assignaverunt, scilicet sic incipientes in valle de los Pardos, et per vallem vallem vadit ad illam costam del Andador, et ibi dividit terminum cum Montroy, et transit per illas picueças et descendit per illos çerros, et transit per congostum de illis pinnis, Herber Iusano intus stando, transit per illas pinnas et vadit ferire ad fundum de la Scalarola, dicta Scalarola intus stando. Et transversat omnes valles, et vadit ferire ad molinare, et vadit ferire pinnam Flor, et reddit per serram sursum, et vadit ferire ad illas talayas de Maria. Et transit per illam serram de los Comos et includit intus Fridas. Et vadit ferire ad Milgranera, et vadit ferire ad illos angostos de Venifaçan, includit intus Venifaçan. Et redit per serram de Venifaçan, et transversat omnes valles, et includit intus Biel. Et vadit ferire ad castellum de Cervol, et transversat per fundum de Vallibona, et exit ad serram, et transversat las Valles, et dividit terminum cum Chert. Et descendit per illas lomas, et transversat vallem que venit de Vallivana et dividit terminum cum Cervaria, et ascendit per illam serram et dividit terminum cum Teri, et vadit ferire ad Vallem Tortam, Catinus intus stando. Et transversat Vallem Tortam et ascendit per serram, et dividit terminum cum Abocaçer, sicut aque vertunt, et per serram serram vadit ferire ad illam ramblam que descendit de la Salnadela, et per barranchum barranchum includit intus illud planum de Cireso, et per barranchum reddit ad portum de Prunellas, ad viam que vadit apud Valenciam, et descendit per barrancum Robrosum, et vadit per oriellam de capiello de monjo Sancho, et transversat per forcallum de canada de Aras, et vadit per çerrum, in antea per fundum de Canalellas, et dividit terminum cum Aras, et includit intus Canalellas, et dividit terminum cum Cuellar, per colladielo Pinolo, per oriellam de campiello Sicco, et vadit ferire ad Alcantariela, et redit super Alcantariella per barranchum sursum, et vadit ferire ad pinnam de la Calçada de la Cabriella, et per pinnam pinnam vadit ferire ad calzatam de la Cabriella, et per illam calzatam descendit et vadit ferire ad rivum de las Albaredas, et per rivum rivum vadit ferire ad Matam de Ennech Sanc, dicta Matha de Ennech Sanz intus stando. Et transversat rivum qui venit de Cantaviella, et vadit ferire al Vilar de la Maleha, et transversat serram, et vadit ferire ad fundum del Castellar de la Cazon, et dividit terminum cum Olacau, et per barranchum barranchum vadit ferire ad sierram de la Cueva de Albaro, et per serram serram, sicut aque vertunt, vadit ferire ad Abnanariellam, et de Abnanariella vadit ferire ad pinnam del Carro, et per çerrum dividit terminum cum Castelot, et vadit ferire ad illam carrascham del Bivallo, et transversat illos valles, et transversat rivum de Vergantes per fundum del vilar de Nicholao, et ascendit ad serram de Montenegriello, et descendit per barranchum de Montenigriello, et redit ad vallem de los Pardos.
Et sicut supradicte affrontaciones affrontant per circuitum omnes supradictos terminos, sic Johannes de dompna Rama et Johannes Francho, et Petrus Sanz, et Sancius de Sperendei, et Bartholomeu de Molinos, quinnonarii de Morella, testimonio supradictorum sarracenorum et mandato dompni B. de Alagone, omnes supradictos terminos emparaverunt ita integre et sine diminutione aliqua, sicut superius continetur.
Sig+num B. de Alagonem. Testes firmare rogat.
Sig+num Luppi Ferrench, abbas Sancti Johannis de la Pina. Sig+num Michael Sancii de Aguilar. Sig+num Lupi Xemenem de Castelotus.
Sig+num P. Enneguez, qui hoc scripsit mandato B. de Alagone.
1232, febrer 22. Calatayud
Jaume I dóna a Blasco de Alagón els castells i viles de Sástago i Maria, en Aragó, com a recompensa per haver conquerit el castell de Morella i haver-lo retornat a la corona
Arxiu de la Corona d'Aragó. Barcelona. Comtat de Sàstago. Lligall 8, nº 33. Còpia autoritzada en paper de 1837
Garcia Edo, Vicent. "Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1986, pp. 415-416
Manifestum sit omnibus quod nos, Jacobus, Dei gratia rex Aragonum et regni Maioricarum, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesullani; in remunerationem servitii quod vos, dilecte noster dominus Blascus de Alagon fecistis nobis de captione castri de Morella, et quia nostram voluntatem fecistis inde liberaliter tanquam fidelis vassallus purus et legalis; ideo per nos et nostros successores omnes, cum hac carta donationis concedimus et laudamus per propriam hereditatem, liberam et francam, vobis iam dicto domino Blasco et vestris successoribus in eternum, castrum et villam de Sastago et castrum et villa de Maria, cum terminis et pertinentiis suis, et cum hominibus et mulieribus, tam christianis quam sarracenis, ibi habitantibus et habitaturis, cum planis et montibus, cum pratis, pascuis, erbis, aquis et [.....] et cum peytis, cenis, precariis, questiis, costis, fortiis et azofris, cum pedidis et facendariis, cum hostibus et cavalcatis, et earum redempcionibus, et cum omnibus aliis que ad nos pertinent vel pertinere debent de consuetudine vel de iure.
Ita que de cetero predicta castra et villas, cum omnibus et singulis supradictis, et cum isto pleno iure et dominio nostro ac potestate, habeatis, teneatis, possideatis et explectetis semper fiere vestra propria hereditatis et vestrorum, ad dandum, vendendum, impignorandum, alienandum, et ad omnes vestras vestrorumque voluntates cuiuscumque volueritis faciendas, sine omni nostroet nostrorum retentu.
Mandantes universis et singulis hominibus dictorum castrorum et villarum, christianis et sarracenis, tam presentibus quam futuris, quod de cetero vos et successores vestros habeant et teneant in dominium specialem et naturalem, et respondeant vobis fideliter de omnibus, sicut vero domino et spetiali, et absolvimus eos vobis et vestris, cum fidelitatibus et dominio, et cum omnibus supradictis et aliis que nobis aliqua ratione debeant facere vel facere tenebant.
Datum apud Calataiubii, VIIº kalendas martii, Era millesima ducentesima septuagesima.
Sig+num Jacobi, Dei gratia regis Aragonum et regni Maioricarum, comitis Barchinone et Urgelli, et dominus Montispesullani.
Huius rei testes sunt, Guillermus episcopus Tirasona, dominus Atho de Focibus majordomus Aragonum, Sancius de Sese, Petrus Ferdinandi de Albarracino, Garcia Romei, dominus Atorella, Fernan Perez de Pina, Eximinus de Urrea, Blascus Maza, Fortunii Aznarez, dominus Ladro.
Sig+num Guillermi scriba, qui mandato domini regis pro Petro Sancii notario suo, hanc cartam scripsit, loco, die, et era prefixis.
1233, abril 17
Blasco de Alagón atorga la carta pobla de Morella en favor de 500 pobladors, a fur de Sepúlveda i Extremadura
Arxiu de l'església Arxiprestal de Morella. Llibre de documents variats, sense signatura i sense foliar. Es tracta d'una còpia autoritzada efectuada en 1620 directament a partir del pergamí original, raó per la qual ha servit de base per a la nova transcripció que figura a continuació, donat que les còpies conegudes fins ara, algunes més antigues, no són en absolut millors que aquesta
Garcia Edo, Vicent. "La carta de poblament de 1233 i el fur general de Morella". Papers dels Ports de Morella, 2002, pp. 92-94
In Christi nomine.
Notum sit cunctis presentibus atque futuris quod nos, Blasci de Alagone, majordomnus Aragonie, per nos et omnes presentes atque futuros, donamus atque concedimus villam de Morella, cum omnibus suis terminis, quingentis populatoribus ad populandum, ad forum de Sepulvega et d'Estremadura, franche, libere et quiete imperpetuum, cum hac presenti carta perpetuo valitura.
Ita videlicet quod nos vel nostris, qui post nos fuerint domini de Morella, non faciant aliquam peitam vel fortiam, nec aliquam senoriam vel dominium, nisi ita sicut in foro de Sepulvega et de Estremadura continetur; et ita sicuti istud forum postulat et demandat, dando decimam et primiciam.
Et nos predictus dopnus B. de Alagone, majordopnus Aragonie, retinemus nobis et nostris in Morella quartam partem omnium furnorum quos concilium Morelle voluerit ibi construere, sine aliqua missione nostra et nostrorum, et tres partes dictorum furnorum ibi construendorum sint concilii de Morella.
Preterea retinemus nobis et nostris, omnia molendina que sunt vel fuerint infra terminum castri Morelle, cum suis aquis et cequiis, et capud cequiis, et cum omnibus que ad molendina pertinent vel pertinere debent.
Et donamus vobis, predicto concilio de Morella et vestros, omnes terminos et montes et valles, et omnes aquas totius termini Morelle; salvis tamen omnibus cavalleriis et tenedonibus quas iam dedimus militibus et sanctis usque in hodiernum diem.
Hec omnia predicta et singula habeatis et teneatis vos, et vestri post vos omni tempore, et faciatis inde vos et vestri omnes vestras voluntates post unum annum et unum diem, sicut de vestris propriis hereditatibus franquis et liberis, sicut predicitur in foro de Sepulvega et d'Estremadura;salva etiam nostra nostrorumque in omnibus fidelitate.
Affrontationes autem termini Morelle sunt et debent esse, sicut dividit cum castro Castell de Fridas, et sicut dividit illa serra de Benifaçan per illo somo de illa serra de Bel intus. Et sicut cum dividit cum castro Cerbarie. Et sicut dividit cum castro de Aras et illa alcantarella et illo termino de Portell intus. Et quomodo vadit illa via dela Mata d'Enec Sanç, et exit illa via al vilar de la Malepha, et exit ad illa torre de la Criaçon, et vadit via ad somo de illa serra de illa cova d'Albaro. Et per illo somo de illa serra exit a l'Almallarella. Et sicut dividit cum illa penna de Aonbayo, et vadit per illo somo et exit ad illa carrasca del Bivallo. Et sicut dividit cum illo villar de Nicolau intus, et illo val de los Pardos, et illo cabeço de l'Anador, et illos picoços de la Pelerola. Et sicut dividit cum Herber Jusano, et illas moles Escoboses intus. Et exit ad illa penna del Llanon, et exit a castell de Fridas.
Sicut predicte afrontationes dividunt, ambiunt et includunt terminum castri Morelle, ita damus vobis et vestris, ut predicitur, omni tempore, cum hoc presenti instrumento perpetuo valituro; scilicet cum omnibus aldeis ville Morelle pertinentibus et submissis et respondentibus, quas concilium Morelle voluerit populari. Ita quod in villa Morelle et in omnibus aldeis sufraganeis Morelle, faciamus nos, B. de Alagon, majordomus Aragonie et dominus Morelle post nos, manuteneri et teneri observari forum de Sepulvega et de Estremadura.
Et ad majorem securitatem vestram et vestrorum, super quatuor Dei Evangelia et + juramus vobis per nos et per nostros qui fuerint domini de Morella, qui post nos venturi sunt, hec predicta omnia et singula atendere et complere ut predicitur.
Actum est hoc XV kalendas madii anno Domini M.CC.XXXIII.
Sig+num Blaschi de Alagone, majordomius Aragonie, qui hec laudo et firmo et testes firmare rogo.
Sig+num Lupi Ferrenchi de Luna, abbatis Sancti Joannis de Penna. Sig+num Exemini de Luna. Sig+num Petri de Balimanna. Sig+num Joannis, vicarii ecclesie de Castellot. Sig+num Joannis de Rama, judex de Maella. Sig+num Bartholomei de Busmadano. Sig+num Joannis Franchi de Castellot. Sig+num Sancius d'Esperandeu. Sig+num Petri Sançii de Aliaga, testiumque huius rei.
In hoc tempore regnantibus dominus Jacobus, rex Aragonie et regni Maioricarum, et comes Barchinonensis et Urgellensis, et dominus Montispesulani.
Et in Dertusa presidebat dominus Poncius, episcopus eiusdem civitatis. Et in Cesaraugusta presidebat Sancius de Aones, episcopus eiusdem civitatis.
Et hoc tempore Exemenus d'Orreya tenebat Cesaraugustam pro honore. Et Petrus Ferrandiz tenebat Calataium pro honore.
Sig+num P. Ennegeç, qui hec scripsit de mandato domini B. de Alagone, cum litteris rasis et emendatis in XI linea, ubi dicitur "vos et vestri", die et anno quo supra.
1233, maig 6
Blasco de Alagón dóna els llocs de Castell de Cabres i Herbès Jussà a Artal de Ribes, per a que els repoble
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Clergat. Benifassà. Còdex 1126B, f. 90v. Còpia del segle XVI
Garcia Edo, Vicent. "Nuevas aportaciones documentales sobre don Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1989, pp. 295-296
Notum sit cunctis hominibus presentibus atque futuris, quod ego, dompnus Blaschus de Alagon, per me et meos atque per omnes, bono cordo bonaque voluntate, sine ullo retento, dono et concedo vobis dompno Arnaldo de Ribas et omni vestre proieniei, nunc et in perpetuum, scilicet Castellum de Cabres cum suos terminos. Et dono vobis similiter Herber Iusano cum suos terminos, cum aquis, pascuis, lignis et fustibus, venaciones, rivis, et montibus et valles, trobas, cum omnibus illis directis et pertinentiis quod ad predictos locos pertinent et pertinere debent, sine ulla mala voce, sicut melius dici vel intelligi potest, ad bonum intellectum vestrum et vestrorum, ut habeatis vos don Arnal de Ribas et vestri, predicta loca integra et sincera, francos et quitis, ad dandos et ad vendendos, et ad impignorandos vel alienandos, atque ad omnes vestras vestrorumque proprias voluntates faciendas omni tempore.
Et est conveniencia quod vos don Arnald de Ribas vel vestri, nec aliquis pro vobis, mihi vel meis de predicto loco nullum malum non faciatis.
Item, si forte in hoc instrumento de esset aliquid quod vobis posset utile esse, intelligatur ibi esse appositum, ac si expressum esset specialiter in hac pagina.
Sunt huius rei testes don Ermengod de Cascant, miles, et don Rodrigo Exemenez, miles.
Facta carta II nonas madii Era Mª. CCª. LXXª. prima.
Guillermus de Cervaria notarius Alcanicii scripsit, iussu omnium predictorum, et hoc sig+num fecit.
1233, juliol. Borriana
Blasco de Alagón dóna a Bernat de Calvera la torre de Saranyana i els llocs d'Alabor i Perarola, en terme de Morella, per a que els repoble
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Còdex 1126B. Còpia simple de la segona meitat del segle XVI
Notum sit cunctis, quod ego, Blasius de Alagone, propter multa grata servitia que Bernardus de Calvera usque modo nunc fecitis, et facistis, per me et meos successores, cum hac presenti scriptura perpetuo valitura, dono vobis quandam hereditatem in termino de Morella que dicitur Turris de Sarañana, cum illo villare de Alabor et cum illo villare de la Perarola, et dicta hereditas habet afrontationes, a prima parte viis de la Mata de Eneco Sanz vel Enesi Sanz, usque ad illum locum qui dicitur Fiviera de suso, et redit per illa serra, et exit ad castelum de Montelober et sicut aque vertuntur, et redit per illa serram ad molan de Sarañana intus stando, et exit ad illum frontem redendo del Tortagall, et descendit per illos tormos in vicco, et exit ad barrancum del Robre et venit ferire in rivo.
Sicut dicte afrontationes includunt et dividunt dictam hereditatem per circuitum sui, dono vobis illam integre, cum introitibus et exitibus, et cum omnibus pertinentiis, et cum aquis, pratis et pasturis et lignis, montibus et venationibus, et furnos et molendinos, et cum omnibus aliis que dici vel intelligi posunt, que hereditates pertinent vel pertinere debent vel debeant, aliquo modo vel alii ratione.
Ita, quod vos et filiis et filie vestre, et omnis generatio et posteritas vestra habeatis, teneatis, et omni tempore posideatis dictam hereditatem, cum omnibus supradictis, sine aliquo contrario interdicto et mala voce, iure hereditario, ad dandum, vendendum, impignorandum, et quoquo modo alio faciendum, sicut scriptum est.
Et ut presens donatio non possit a nobis vel a nostris in posterum revocari, vobis inde facimus fieri cartam istam, sigilli nostri munimine confirmata.
Facta carta in obsidione de Burriana, in mense julii, sub era millessima ducentessima septuagessima prima.
Bartholomeus, scriptor domini Blasii de Alagone, mandato ipsius hanc cartam scripsit et sigillum apposuit et hoc sig+num fecit.
Testes sunt, huius rei, Michael de Lison, Guillelmus de Asio, majordomus domini Blasii de Alagone.
1233, novembre
Blasco de Alagón atorga la carta pobla de Vallibona en favor de Vidal de Sogues i altres pobladors
Còpia manuscrita del segle XX, que fou propietat de Mn. Melcior Boix, actualment en parador desconegut
Boix, Melchor. "Colección de cartas pueblas, XL: Carta puebla de Vallibona por Blasco de Alagón en noviembre de 1233". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1932, pp. 293-294
Notum sit omnibus vel cunctis, quod ego Blaschius de Alagone, per me et omnes meos successores, cum presenti scriptura perpetuo valitura, dono vobis Vidal de Sogues et Benedet de Bearn, et vicinis populatoribus qui popularunt in Vallibona, ut dictam Vallibonam habeatis integre, cum omnibus suis terminis sive pertinentibus, scilicet sicut a talla illa valle del Teixo in ajusso, et vadit ferire in illa serra de Castell de Cabres, et de illa serra ajusso, quousque ferit sicut aque vertuntur usque ad covam de Biel, et de Peña de Biel, sicut aque vertuntur versus Vallibonam transusque profundum de Vallibona, et vadit ferire in illa serra de Turmell, Puachol intus stando, et reddit per illam serram et vadit ferire ad illam balsam de Viencello, dictam balsam intus stando, et vadit ad illa Talaiam altam, et reddit per illum barrancum asuso et vadit ferire ad illum rivum ut ferit illa vallis del Teixo.
Sicut dicte afrontationes includunt et dividunt dictam Vallibonam, sic dono vobis ad populandum, cum aquis et rivis, et pasturis, venatibus, lignis et montibus, et cum omnibus melioramentis que ibi nos et successores nostri facere potuerint.
Ita, quod populetis ibi ad bonos usos et costumos de Cesarauguste, sicut populatores de Morella sunt populati, et non teneamini vos et successores vestri, nobis et nostris successoribus alia servitia debita facere, unquam nisi eo modo quo homines de Morella faciunt senyori, salvis directis nostris et fidelitate nostra et nostrorum successorum.
Et ut hec omnia firmiter permaneant et non possint in posterum revocari, facimus vobis cartam istam, sigilli nostri munimine firmatam.
Facta charta in mense novembris, sub era millessima ducentessima septuagessima prima.
1234, gener
Blasco de Alagón fa donació al seu fill Artal, amb motiu de les seues noces amb Eva d'Urrea, dels llocs de Calanda, Sástago i Torre Galindo
Arxiu de la Corona d'Aragó. Barcelona. Comtat de Sàstago. Pergamins, nº 9. Original
Garcia Edo, Vicent. "Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1986, pp. 416-417
In Christi nomine et eius gratia.
Sit manifestum cunctis, tam presentibus quam futuris, quod ego dominus Blaschus de Alagone, puro corde et animo volente, et cum presenti scriptura valitura dono vobis, domino Artaldo de Alagone filio meo, in vestro casamento cum domina Eva, filia domini Eximini de Orreia et uxore vestra, castrum et villam de Calanda cum suis terminis, heremis et populatis, et cum omnibus directis illis pertinentibus aut pertinentis debentibus, de celo usque abissum, cum dominio, aquis, pascuis, pratis et vetatibus et melioramentis et aventuris.
Eodem modo, dono vobis castrum et villam de Sastago integre, cum omnibus terminis suis, eremis et populatis, et directis omnibus illis pertinentibus aut pertinere debentibus de celo usque abissum, cum dominio, aquis, paschuis, pratis, vetatibus, melioramentis et aventuris.
Eadem forma dono vobis illam Turrem de Galindo, cum omnibus directis suis et terminis, heremis et populatis, et omnibus melioramentis et aventuris, tam in hac quam directis aliis hereditatibus venientibus.
Ego, predictus dominus Blaschus de Alagone vobis, predicto domino Artaldo, dictas villas, castra et turrem, vobis dono in vestro coniugio, cum dicta domina Eva, vestra uxore, tali quidem condicione quod ego in dictis hereditatibus vivam omnibus diebus vite mee.
Et si forte supervixeritis mihi post dies meos, vos teneatis et expletetis ac possideatis dictas villas, castra et Turrem de Galindo, et ibi vivatis cum dicta uxore vestra in omnibus diebus vite vestre.
Post dies vestros, si vos de predicta domina Eva, filios vel filias habueritis, quod ipsi filii dictas hereditent hereditates integre absque retentu aliquo.
Et si forte de domina Eva predicta, uxore vestra, filios aut filias non habebitis, filio vel filia quam de muliere alia habeatis, non [.....] ipsas hereditates neque aliquam illarum, scilicet mihi vivo existente vel bona mea hereditanti, vel cui in meo testamento dimisero, sine retentu aliquo revertatur.
Est autem conveniencia talis, quod si domina Eva vos vice supraviva, suam teneat vidiutatem in Calanda et in Turrem de Galindo in vita mea, et si me supravivat, tam in Sastago quam in Calanda et Turre de Galindo suam teneat viduitatem.
Et post dies suos, quod revertatur filiis vestris et suis si habebitis.
Sin autem, quod revertantur mihi, vivo existente, vel bona mea hereditanti, vel cui in meo testamento dimisi fieri superius continetur.
Ad maiorem etiam securitatem vestram, ego dominus Blaschus d'Alagone, dono vobis domino Artaldo de Alagone et uxori vestre domini Eve, firmancias de his omnibus convenienciis et singulis attendendis et complendis, et salvetatis dominus Latronem et dominum Petrum Sesse.
Et nos dominus Ladronus, et dominus Petrus Sesse, nos in ita firmancias esse constituimus sic prescribitur.
Ego dominus Eximinus de Orreia, et uxor mea domina Maria Rodrici, promittimus et convenimus vobis, domino Blascho de Alagone et domino Artaldo de Alagone, filio vestro, quod omnia predicta et singula attendamus et compleamus, et quod reddamus dictas villas, castra et Turrem de Galindo, filiis de vobis domino Artaldo, et de domina Eva si habevitis, post dies vestros.
Et si filios de dicta domina Eva vos, dictis dominus Artaldus, non habevitis, quod post dies de domina Eva reddamus vobis, domino Blascho dictas hereditates vivo existente, vel qui bona vestra hereditavit, vel cui dimiseritis in vestro testamento.
Et ut tuciores sitis, ego dominus Eximininus de Orreia et uxor mea domina Maria Rodrici, facimus tamen vobis, domino Blascho et domino Artaldo, filio vestro, hominium manibus et ore, et insuper vobis firmancias damus dominum Latronem et dominum Petrum Sesse, quod predicta omnia et singula attendamus et compleamus, sicut superius sunt scripta.
Et nos predicti dominus Latro et dominus Petrus Sesse, ita nos tamen firmancias esse constituimus de istis convenienciis, sicut dictum est.
Testes huiusmodi donacio condicionis, et omnium predictarum iussovisores et auditores sunt, dominus Bertrandus de Vaia, dominus Lupus Eximini de Lusia, Eximino de Lusia, et dominus Peregrinus de Atrosillo.
Facta carta mense januarii in Era Mª. CCª. LXXª. secunda.
Ego Johannis vicarius, iussu predictorum, hanc cartam scripsi mense et era prefixis.
1234, març 2. Tortosa
El bisbe Ponç i el capítol catedralici de Tortosa cedeixen a Blasco de Alagón, a perpetuïtat, la meitat dels delmes i primícies dels castells de Morella i Culla
Arxiu de la Catedral de Tortosa. Pergamí original
Barreda Edo, Pere: "Balasc d'Alagó conquistador de Culla (1231-1234)". Boletín del Centro de Estudios del Maestrazgo, Octubre-desembre 1988.
Quoniam cautum habetur in canonibus, quod ecclesiasticis utilitatibus desudantes digna gaudeant ecclesiastica remuneracione, idcirco nos, Poncius, Dei gracia Dertusensis episcopus, et universum capitulum ecclesie nostre; considerantes maximas utilitates que nostre ecclesie, Deo adjutorio, pervenerunt ob laborem et sollicitudinem et diligenciam nobilis viri dompni Blaschi de Alagone in partibus Morelle et Cuylle, suis, prout possimus, necessitatibus duximus providendum:
In Christi igitur nomine.
Notum sit universis, quod nos Poncius, Dei gratia dertusensis episcopus, et totum capitulum nostrum, benigno animo et spontanea voluntate, per nos et per omnes successores nostros, damus in feudum vobis, dilecto filio nostro Blascho de Alagone, et omnibus successoribus vestris in perpetuum, medietatem omnium decimarum quas habemus et habere debemus in castro de Morella et suis terminis, et in castro de Cuylla et suis terminis, ita scilicet quod hanc medietatem predictarum decimarum habeatis per nos et per ecclesiam nostram, et per successores nostros et vestri successores in perpetuum, et sitis inde vos et vestri fideles vassalli episcopi et successores eius imperpetuum, et boni adjutores et fideles defenssores, tam episcopo quam ecclesie, in omnibus ad episcopum et Ecclesie pertinentibus.
Set super predictis decimis volumus et statuimus, quod baiulus noster congreget fideliter et colligat omnes decimas in horreis nostris, tam de laboracionibus hominis utriusque castri et eorum terminorum, quam de omnibus aliis rebus que decimare debent, et eciam de possessionibus et dominicaturis, et de aliis terris et laborationibus vestris, et de omnibus aliis rebus que decimari debent. Et iste baiulus iuret nobis et vobis fidelitatem super his omnibus supradictis, que ad eius officium pertinebunt, hic omnia collecta cum ventum fuerit ad divisionem dividantur per medium, et habeatis vos inde medietatem fideliter integre, et nos aliam medietatem deducto retrodecimo ipsius baiuli.
Nos igitur, Blaschus de Alagone, reddens gratias omnipotenti Deo et eius genitrici gloriose Virgini Marie, et vobis domino Poncio, dertusensi episcopo et capitulo vestro, de vestra benigna remuneratione quam nobis facitis in predictis decimis et aliis beneficiis vestro, promittimus per nos et per omnes successores nostros, quod vobis et ecclesie vestre, nos et successores nostri simus in omnibus fideles vassalli et seduli adjutores vobis et ecclesie vestre, in omnibus ad vos et ad eam pertinentibus.
Quod est actum, sexto nonas marcii anno Domini Mº. CCº. XXX. tercio.
Ego Poncius, dertusensis episcopus, subscribo. +
Sig+num Bernardi prioris. Ego Dominicus, prior claustralis, subscribo +. Sig+num Arnaldi, dertusensis sacriste. Ego Raimundus, dertusensis archidiachonum. Ego Laurencio, canonicus, subscribo. Sig+num Poncii precentoris.
Sig+num Geraldi de Sancto Laurencio, hospitalarii. Sig+num Geraldi, canonici Dertuse. Sig+num Benedicti de Feniculario. Sig+num Raymundi, Dertuse camerarii. Sig+num Bernardi de Olivella, canonici Dertuse.
Sig+num domini Blaschi de Alagone. Sig+num Artal, filii eius; nos qui hec laudamus, approbamus, concedimus et firmamus.
Sig+num mei Petri de Valimanya. Sig+num Sancii de Vall. Sig+num Michelis de Sancto Felice. Sig+num Petri de Orta. Sig+num Berengario de Castelleto. Sig+num Bernardi Regis, testium.
Guillermus Vitalis, notarius publicus dertusensis, qui hoc scripsit, et hoc sig+num fecit, die et anno prenotatis, cum litteris rasis in sexta linea, inter edito "boni adjutores".
1234, maig 4. Morella
Blasco de Alagón dóna a n'Elió el lloc de Bel, prop de Castell de Cabres i dins del terme general de Morella, per a que el repoble
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Còdex 1126B, f. 110r/v. Còpia de la segona meitat del segle XVI
Garcia Edo, Vicent. "Nuevas aportaciones documentales sobre don Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1989, p. 296
Notum sit cunctis, quod ego Blaschus de Alagone, per me et omnes successores meos, cum hac presenti scriptura in perpetuum valitura, propter multa et grata servicia que vos, dompnus Elion vassallus meus mihi fecistis, et quotidie facitis, et in antea proponitis facere, dono vobis quandam hereditatem meam que est in termino de Castiel de Crabas, que hereditas dicitur pinnam de Biel.
Quam hereditatem dono vobis cum introitibus et exitibus, et cum omnibus pertinenciis dicte hereditati pertinentibus, cum aquis et herbis, et pascuis, et lignis, et montibus, et montaneis et planis, riguis et siccanis.
Ita, quod predictam hereditatem habeatis, teneatis et possideatis potenter iure hereditario, cum omnibus supradictis, ad dandum, vendendum, impignorandum, commutandum, alienandum, et quoquo modo alia, vestras proprias voluntates faciendum, vos et filii et filie vestre, et omnis generatio et posteritas vestra et quoscumque volueritis per secula cuncta, sicut melius et sanius et utilius potest dici et intelligi, ad omne vestrum profectum et salvamentum, salva tamen in omnibus nostra nostrorumque successorum fidelitate.
Et ut presens donacio firmior habeatur, et a nobis et nostris non possit in posterum revocari, vobis inde cartam istam facimus, sigilli nostri dependentis munimine confirmante.
Datum apud Morellam, quarta die in introitibus mensis madii, per manum Bartholomei scriptoris dompni B. de Alagone, qui mandato ipsius, sub Era Mª. CCª. LXXª. IIª., hanc cartam scripsit et sigillum apposuit et hoc sig+num fecit.
Testes sunt huius rei hoc videntes et audientes, Fortunius Garcez de Moros, et Martinus Perez de Oteyça.
1235, abril 20
L'orde de l'Hospital i Blasco de Alagón ordenen i aproven la delimitació dels termes municipals de Cervera i Morella, de llur respectiva jurisdicció
Arxiu Municipal de Sant Mateu. Llibre de Privilegis, f. 160r/v. Còpia simple del segle XV, feta a partir d'una còpia de 1299
Universa negocia mea data litteris ac voce testium ab utraque traunt inmobile firmamentum.
Pateat universis tam presentibus quam futuris, quod nos frater Hugo de Fulalquerio, Dei gracia magister sancte domus Hospitalis in regno Aragone et Cathalonie, et humilis castellanus Emposte, et frater R. de Zanella, comendator Aliague, et frater Bernardus de Valfort, comendator Borriane, consilio et voluntate aliorum fratrum nostrorum ex una parte, et nos Blascus de Alagone ex altera, nos omnes insimul, bono animo et spontanea voluntate, per nos et per omnes nostros successores, cum hoc presenti instrumento perpetuo valituro, venimus ad perfectam composicionem super fixuras quas ponimus inter terminum castri de Morella et castri de Cervera.
Affrontat autem terminum de Cervera in serra maiori qua est super loco de Xert, sicut aque discurrunt versus Cervariam tempore pluviarum, de alia parte autem in serra maiori super Barcella, sicut aque discurrunt tempore pluviarum versus Canet, de alia autem parte in serra maiori super pena dicta Bel, sicut aque discurrunt et recurrunt versus Cervariam tempore pluviarum.
Nos, Blaschus de Alagone, per nos et per omnes successores nostros, cum hoc presenti instrumento perpetuo valituro, damus, concedimus et aprobamus vobis, predicto fratri Hugoni de Fulalquerio, magistro domus Hospitalis et castellano Emposte et successoribus vestris, et omnibus fratribus et hominibus Hospitalis, presentibus et futuris, quod predictum terminum de Cervaria, sicut superius assignatus, divisus et fixuratus est, de cetero habeatis, teneatis, possideatis et expletetis secure, potenter, integre, sicut vestrum proprium alodium liberum, sine omni nostro nostrorumque retentu, inibi nobis infra predictas fixuras retinentes, imo dictum terminum habeatis, teneatis, possideatis, sicut melius, plenius, dici, scribi, intelligi aut excogitari potest, ad nostrum salvamentum et proprium intellectum.
Quod est actum XII kalendas madii, anno Domini M. CC. XXX. Vº.
Sig+num fratris Hugonis de Fulalquerii, magistri domus et humilis castellani Emposte. Sig+num fratris Guillermi Hugonis, comendatoris Emposte. Sig+num fratris R. de Zanella, comendatoris Aliague. Sig+num Bernardi de Vallforti, comendatoris Burriana.
Sig+num Blascho de Alagone. Sig+num Artalli de Alagone, filii eius. Nos qui hoc laudamus, concedimus et firmamus, et testis firmare rogamus.
Sig+num, Fortunii Garzes. Sig+num Lop Examenis de Castellot. Sig+num Guillermi de Tastiera. Sig+num Guillermi de Pax. Nos huius rei testis sumus.
Sig+num Ferrari de Rupe Forti, qui hoc scripsit die et anno quo supra.
1235, maig 11. Montalbà
Jaume I i Blasco de Alagón pacten les condicions amb què el segon administrarà el castell de Morella durant la seua vida
Arxiu de la Corona d'Aragó. Barcelona. Cancelleria Reial. Pergamins de Jaume I, nº 643. Original
Huici-Cabanes, I, pp. 363-364, doc. 219. Revisada la transcripció a partir del manuscrit de referència
Manifestum sit omnibus, quod nos Jacobus, Dei gratia rex Aragonum et regni Maioricarum, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani; attendentes et considerantes multa et gratia servicia que nos fideles noster Blaschus de Alagone nobis fecistis et facietis, venimus vobiscum ad bonam pacem et concordiam et amicabilem composicionem, super contecionem quod erat inter et nos et vos, super castrum et villam de Morella.
Igitur, cum hac presenti carta, damus et concedimus vobis, dompno Blascho de alagone, villam de Morella cum omnibus terminis et pertinenciis et exitibus et redditibus suis, et cum hominibus et feminis ibi habitantibus qui nunc sunt vel in antea fuerint habitatores, et cum omnibus melioramentis que ibi facietis et facere poteritis, et cum omnibus iuribus et pleno dominio quod nos ibi habemus vel habere debemus ullo modo, sub tali condicione quod dictam villam cum omnibus supradictis habeatis, teneatis, possideatis et expletetis, sine retentu nostro aliquo, omnibus diebus vite vestre.
Retinendo nobis capud castri de Morella, quod vocatur Çeloquia.
Quam Çeloquiam teneat per nos et per vos in fidelitate dompnum Ferrandum Diaç, et si forte dictum F. Diaç contingeret mori, vel vellet illam dimitere, teneat dictam Çeloquiam Ximinus Petri de Tirasona, et si forte de ipso evenerit vel nollet illam tenere, teneat illam ille miles quem nos et vos eligemus, ad voluntatem utriusque sub eadem fidelitate.
Et nos Jacobus, rex Aragonum, promittimus et convenimus vobis B. de Alagone, in fide et legalitate nostra, per nos et omnes successores nostros, quod in dicta villa de Morella nec in suis terminis, nec in hominibus nec in exitibus vel redditibus, non tangamus nec capiamus vel forciemus ullo modo omnibus diebus vite vestre, nec aliquis pro nobis, immo faciemus eam vobis tenere et possidere et habere et explectare in omni vita vestra.
Et erimus vobis adjutores et valitores contra omnes homines, solvendo nobis quod post dies vestros revertatur ad nos vel ad successores nostros villa et castrum de Morella, cum omnibus supradictis et melioramentis que ibi feceritis.
Excepta hereditate vestra, scilicet VII jovatas terre in illo loco ubi vos illas ad opus vestri retinuistis, et exceptis hereditatibus vestrorum militum et vestrorum hominum de creacione vestra, sicut illas eis assignastis et dedistis, et similiter de ordinibus quos hereditastis pro nobis.
Et ad majorem vestram securitatem, nos Jacobus, rex Aragonum, juramus super librum et crucem Domini, tactis sacrosanctis Evangeliis, hec omnia supradicta attendere et complere fideliter bona fide, et recepimus vos B. de Alagone in Dei fide et legalitate nostra.
Et si forte hec omnia non attenderemus et contra in aliquo veniremus, et infra XXX dies faciendo nobis illud scire, non faceremus vobis plenaria satisffaccionem, volumus et mandamus quod Ferrandus Diaç vel ille fidelis qui tenuerit castrum videlicet Çeloquiam de Morella, reddat vobis Çeloquiam, et non teneatur nobis vel successoribus nostris de ominio et sacramento, nec de carta inter nos et vos et illum inde facta.
Et insuper nos, Jacobus, rex Aragonum, recipimus dictum Ferrandum Diaç, fidelem nostrum, et omnes fideles qui post ipsum venient, et omnes homines qui pro eis stabunt in Çeloquia de Morella, in dicti fide et legalitate nostra.
Similiter nos, Blaschus de Alagone et Artaldus filius noster, promittimus et convenimus vobis, domino Jacobo regi Aragone et successoribus vestris, quod post dies vite mee de me dompno B. de Alagone, tantummodo reddamus et tradamus et liberemus vobis et vestris qui pro vobis regnabunt in Aragone, castrum et villam de Morella, cum omnibus terminis et pertinenciis, et cum omnibus iuribus et dominio, et cum hominibus et feminis ibi habitantibus, et cum omnibus melioramentis ibi factis, sicut melius et integrius dici vel intelligi potest ad salvamentum et commodum vestrum vestrorumque, ad faciendum inde vestram propriam voluntatem, sicut de vestra propria hereditate, sine omni nostro nostrorumque retentu, retinendo vobis et vestris successoribus omni tempore dictam propriam hereditatem nostram, et salvando hereditates illas que sunt de militibus et hominibus creacionis nostre, et de ordinibus sicut superius continetur.
Et ad maiorem vestri vestrorumque securitatem, nos B. de Alagone, et filius noster Artaldus, facimus vobis ominium manuum et oris corporaliter, hec omnia attendere et complere, bona fide et sine fraude, et quod contra has convenientias ullo modo non veniemus nec venire faciamus, immo erimus vobis et vestris legales et fideles, et promittemus et convenimus quod dictum castrum quod dicitur Çeloquia de Morella non capiemus [furia] vel violencia, nec consenciemus vel consiliabimus ullo tempore, quod exeat de posse F. Diaç vel illius fidelis qui per vos et nos dictum castrum tenuerit.
Immo, promittimus et convenimus sub fide nostra et ominio quod vobis facimus, quod nos iuvabimus predictum fidelem, quicumque sit, dictum castrum scilicet Çeloquiam de Morella, tenere, possidere et defensare sicut dictum est, et si forte contingeret, quod nolit Deus, dictam Çeloquiam fore captam vel furatam vel tractam de posse dicti fidelis, aliqua occasiones, quod iuvemus vos cum omni posse nostro, quousque dictum castrum et Çeloquiam revertatur in posse dicti fidelis nostri vel alicuius alterius quem nos et vos eligamus ad voluntatem utriusque.
Et si nos B. de Alagone et Artaldus filius noster, in aliquibus istarum predictarum rerum devenimus, vel super hoc contra vos et prescriptas conveniencias veniremus, et infra XXXª dies faciendo nobis illud scire, non faceremus vobis vel vestris plenariam satisfaccionem, volumus, solvimus et mandamus, quod ille fidelis qui tenuerit Çeloquiam de Morella, reddat vobis et vestris Çeloquiam, ad facienduum inde vestram propriam vestrorumque voluntatem, sine aliquo retentu nostro vel nostrorum, et non teneatur nobis de dominio et sacramento, nec de carta inter vos et nos et illum inde facta.
Et insuper, nos B. de Alagone, et Artaldus filius noster, recipimus dictum Ferrandum Diaç, fidelem nostrum, et omnes fideles qui post ipsum venient et omnes homines qui pro eris stabunt in Çeloquia de Morella, in Dei fide et nostra legalitate.
Datum apud Montem Albanum, Vº ydus madii in Era Mª. CCª. LXXª. tercia.
Sig+num Jacobi, Dei gratia regis Aragone et regni Maioricarum, comitis Barchinone et Urgelli et domini Montispesulani.
[1ª. col.] Testes huius rey sunt: Trencavele, vicecomes bederrensis. [2ª. col.] Rodericus Boso, comendator de Monte Albano, Rodericus Ximini de Lusia. [3ª. col.] F. Petri de Pina, Bernardus de Çentellis. [4ª. col.] P. Petri, justicia Aragone. P. Arçes de Roda. [5ª. col.] Sancius de Antillon, Ximinus Petri de Osa. [6ª. col.] Guillermus de Asin, R. de Calvera.
Sig+num Marquesiii, scriptoris, qui mandato domini Regis et dompni Blasqui de Alagone hanc cartam scripsi et per alphabetum divisi, loco, die et Era prefixis.
1235, maig 11. Montalbà
Jaume I dóna a Blasco de Alagón els castells i viles de Culla i Coves de Vinromà
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Ordes Militars. Pergamins. Carpeta 481, nº 47R. Original
[Huici-Cabanes, 1976, nº 220]. Transcripció revisada el 8-VII-2006 a partir del manuscrit de referència
Manifestum sit omnibus, quod nos Jacobus, Dei gratia rex Aragonum et regni Maioricharum, comes Barchinone et Urgelli et dominus Montispesulani; propter meritum et remunerationem et magnum servicium et utile quod nobis fecistis in capcione castri et ville de Morella, bono corde et voluntate gratuita damus, concedimus et laudamus, et cum hac presenti scriptura perpetuo valitura imperpetuum confirmamus vobis, dompno Blascho de Alagone et vestris, castrum et villam de Cuellar, et castrum et villam de las Covas de Avenroman, cum omnibus suis terminis cultis, heremis et populatis, et cum introitibus et exitibus et pertinenciis suis, et cum aquis et rivis, et pascuis et venatibus, et herbis et herbaticis, et lignis et montibus et montaneis, et molendinis et molinaribus, et cum omni pleno dominio, et cum omnibus rebus et illis locis que dictis castris et villis, scilicet de Cuellar et de las Covas de Avenroman, pertinent vel pertinere debent, aliquo modo vel aliqua racione ita in integre, sicut sarraceni unquam illa castra et illas villas habuerunt et tenuerunt et possederunt, sine aliqua contrarietate aliquo tempore.
Et sic damus vobis B. de Alagone et vestris dicta castra et villas cum omnibus supradictis, quod nos vel nostri successores non revocemus hanc donationem, nec contra veniamus, ymo vos et vestri habeatis et teneatis et possideatis dicta castra et villas omni tempore sine aliquo interdicto et mala voce, iure hereditario, ad faciendum inde vestras proprias voluntates, ad dandum, vendendum, impignorandum, alienandum, vel quoquo modo alio faciendum vos et omnes generacio et posteritas vestra, sicut melius et integrius dici vel intelligi potest, ad omnem vestrum vestrorumque profectum et salvamentum.
Salva tamen in omnibus nostra fidelitate et nostre posteritatis.
Datum apud Montem Albanum, Vº ydus madii, in Era Mª. CCª. LXXª. tercia.
Sig+num Jacobi, Dei gratia regis Aragonum et regni Maioricarum, comitis Barchinone et Urgelli et domini Montispesulani.
[1ª. col.] Testes huius rey sunt: Trencavelis vicecomes Bederrensis, R. Boso comendator Montis Albani. [2ª. col.] Rodericus Ximini de Lusia, F. Petri de Pina, Bernardus de Centellis. [3ª. col.] P. Petri justicia Aragonum, P. Arçes de Roda, Sancius de Antillon.
Sig+num Marquesii, scriptoris, qui mandato domini regis hanc cartam scribi fecit, loco, die, Era prefixis.
1236, març 15. Morella
Blasco de Alagón dóna a Domènec Belenguer els llocs d'El Boixar i Fredes, per tal que els repoble
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Clergat. Benifassà. Pergamins. Carpeta 420, nº 3
Ferrandis Irles, Manuel: "Carta puebla de Bojar y Fredes otorgada por D. Blasco de Alagón en Morella a 15 de marzo de 1236". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1920, pp. 58-59. Revisat el text a partir del manuscrit de referència
Notum sit cunctis, quod ego Blaschus de Alagone, per me et omnes successores meos, cum hac presenti scriptura perpetuo valitura, dono vobis Dominico Belenguer, populatori et quinnonario de Fridis et del Boxar, terminis de Morella, et universis populatoribus ibi habitantibus et habitandis, ut dicta loca populetis cum universis suis terminis, cultis, heremis et populatis, et cum aquis et rivis, et pascuis et lignis, et venationibus, et montibus et montanis, et cum omnibus illis que dictis locis pertinent et pertinere debent aliquo modo et aliqua ratione.
Et dicta loca, scilicet Fridas et el Boxar, habent affrontationes sicut atalla el collado de Rahal de Avingarin, de elia parte sicut vadit serra ad illos Comos, sicut aque vertuntur versus Fridas et el Boxar, et deinde de illa Pinna del Araynonal en suso, de alia parte illa serra de Benifazan, sicut aque vertunt versus Fridas et el Boxar, de alia parte sicut vadit serra de Benifazan, et exit ad Cabezo de las Rasas, et vadit ferire in la Serra de la Cova del Albarda.
Sicut dicte affrontationes includunt et dividunt per circuitum Fridas et el Boxar, sic dono vobis Dominico Berenguer et universis populatoribus, dicta loca cum omnibus supradictis, ad populandum ad bonos foros et usus et consuetudines Cesarauguste, sicut populatores de Morella sunt populati.
Ita, quod vos et successores vestri, nunquam teneamini nobis et nostris successoribus, facere aliquid aliud debitum, servitium, nisi eodem modo quo populatores de Morella faciant seniori.
Salvis tamen directis nostris in omnibus, et fidelitate nostra et nostrorum successorum.
Insuper ego, Blaschus de Alagone, per me et successores meos, promito et convenio bona fide vobis, Dominico Belenguer et universis populatoribus et vestris successoribus, quod ego attendam et compleam, et faciam atendere et complere omnia supradicta, et quod semper vos in istis foris et usibus et consuetudinibus manuteneam fideliter et legaliter sicut scriptum est.
Et ut hoc firmius habeatis, facio vobis inde cartam istam, sigilli nostrii dependentis munimine confirmatam.
Datum apud Morellam, ydus marcii, per manum Bartholomei, scriptoris dompni Blaschi de Alagone, qui mandato ipsius, sub era Mª. CCª. LXXª. IIIIª, hanc cartam scripsit, et sigillum apposuit et hoc sig+num fecit.
Testes sunt huius rey, Michael de Lison, alchaydus de Morella, Bernardus Rey, Sancius de Val, Johannes de domna Rama, Alegre.
1237, febrer 3. Morella
Blasco de Alagón dóna a Mateu de Paners el lloc de la Mola Escabossa, prop de Castell de Cabres, terme general de Morella, per tal que el repoble
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Còdex 1126B, ff. 90v-91r. Còpia de la segona meitat del segle XVI
Ferrandis Irles, Manuel: "Carta puebla de Mola Escaboça, término de Castell de Cabres, por Blasco de Alagón a 3 de febrero de 1237". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1933, p. 198. Revisat el text a partir del manuscrit de referència
Notum sit cunctis, quod ego Blaschus de Alagone, per me et omnes successores meos, cum hac presenti scriptura perpetuo valitura, dono vobis Matheo de Paners ad populandum, quandam hereditatem meam que est in termino de Castiel de Crabas, que dicitur Mola Escaboça, cum omnibus illis que dicte hereditate pertinent et pertinere debent aliqua ratione, cum suis terminis et cum introitibus et exitibus, et cum pertinentiis dicte hereditati pertinentibus et pertinere debentibus.
Ita, quod dando nobis censualiter annuatim in Pascha Resurrectionis Domini unam libram piperis, habeatis dictam hereditatem iure hereditario, ad dandum, vendendum, impignorandum, comutandum, alienandum, et quoquo modo alio, vestras proprias voluntates faciendum vos et filii et filie vestre, et omnis generatio et posteritas vestra, sicut melius et sanius potest dici et intelligi, ad omnes vestrum vestrorumque profectum et salvamentum, salvo tamen in omnibus iure et censu vestro et fidelitate et nostrorum successorum.
Et sitis ibi populatos ad bonos foros et usus et consuetudines Cesarauguste.
Et ego, Blaschus de Alagone, promitto et convenio vobis in Dei fide et legalitate mea, quod ego manuteneam vos et vestris in foris et consuetudinibus et usibus, et quod non deforem vos vel permittam in aliquo deforare, dando nobis et nostris successoribus annuatim, ad prenominatum terminum, dictum censum.
Et ut hoc firmius habeatur et stabilius observetur, vobis carta istam facio, sigilli mei ac pendentis munimine confirmatam.
Datum apud Morellam, IIIº nonas februarii, per manum Bartholomei, scriptoris dompni Blaschi de Alagone, qui mandato ipsius sub Era Mª. CCª. LXXª. Vª., hanc cartam scripsit et sigillum apposuit et hoc sig+num fecit.
Testes sunt huius rei, Michael de Lison, Joannes de dompna Rama, quinnonarius, Johannes Segarra.
1237, febrer
Blasco de Alagón dóna a Arnau de Barberà el lloc de la Vilanova, prop de Castell de Cabres, terme general de Morella, per tal que el repoble
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Còdex 1126B, ff. 91r/v. Còpia de la segona meitat del segle XVI
Ferrandis Irles, Manuel: "Carta puebla de Vilanova, término de Castell de Cabres, por Blasco de Alagón en febrero de 1237". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1933, pp. 200-201. Revisat el text a partir del manuscrit de referència
Notum sit cunctis, quod ego, Blaschus de Alagone, per me et omnes successores meos, cum hac presenti scriptura imperpetuum valitura, dono vobis Arnaldo de Barbaran, quandam hereditatem meam ad populandum que est in termino de Castell de Crabras et dicitur Vilanova.
Et habet affrontationes, de prima parte sicut dividit terminum cum Herbes mediano et ferit in illa Mola Escaboça, et reddit per cantum de illa Mola Escaboça et vadit ferire ad illa cinglas de illas pinnas que dividunt terminum cum Castell de Crabras. Et volvit per istas pinnas et vadit ferire ad illum cabeço quod est super Vilanova, sicut omnes aque vertunt undique versus Villam Novam.
Sicut dicte affrontationes includunt et dividunt dictam hereditatem per circuitum, sic dono vobis illam ad populandum, cum aquis et aqueductibus, et herbis et pascuis, et lignis et venationibus, cum introitibus et exitibus et pertinenciis suis, et cum omnibus melioramentis que ibi facietis et facere poteritis aliquo modo vel ratione, ita integre sicut melius potest fieri, ad utilitatem et vestri et vestrorumque salvamentum.
Et quod populetis ibi ad bonos usus et foros et consuetudines Cesarauguste, et quod vos et filii et filie, et omnis generatio et posteritas vestra et quoscumque volueritis, habeatis dictum locum iure hereditario, ad dandum, vendendum, impignorandum, commutandum, alienandum quoquo modo alio faciendum.
Et quod vos et succesores vestri, non teneamini nobis et nostris successoribus facere aliud debitum, servitium dando fideliter Deo et Sancte Ecclesie dedimas, et vos ad opus vestri primicias retineatis.
Salva tamen in omnibus nostri nostrorumque fidelitate.
Et ut hoc omnia firmiora permaneant, et a nobiset nostris non possit in posterum revocari, facimus inde vobis cartam istam, sigilli nostri munimine confirmatam.
Facta carta in mense februarii Era Mª. CCª. LXXª. Vª.
Bartholomeus, scriptor domini Blaschi de Alagone, mandato ipsius hanc cartam scripsit, et sigillum apposuit et hoc sig+num fecit.
Testes sunt huius rei, Michael de Lison, alcaydus de Morella, Alegre, iusticia, Johannes de dompna Rama, quinnonarius in Morella.
1237, febrer 7
Blasco de Alagón dóna a Salvador els llocs de Coratxà i Penya Aranyonal, en el terme general de Morella, per a que els repoble
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Còdex 1126B. ff. 113v-114r. Còpia de la segona meitat del segle XVI
Ferrandis Irles, Manuel: "CBlasco de Alagón da a poblar la heredad de Corachar y Peña de Aranonal". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1961, pp. 268-269. Revisat el text a partir del manuscrit de referència
Notum sit cunctis, quod ego, Blaschus de Alagone, per me et omnes successores meos, cum hac presenti scriptura imperpetuum valitura, dono vobis dompno Salvador ad populandum, quandam hereditatem meam que est in termino de Castell de Cabres, que hereditas dicitur Coraychan et Pinna de Aranonal.
Cui hereditati has affrontaciones et terminos imperpetuum assignamus, scilicet de prima parte sicut aque vertunt de illo collado de Fonte de Albarda versus Ortiello, et dividit ibi cum termino del Boxar a la Cova del Ortiello, et de illa Cova vadit serra serra sicut Pinne et umbrie de los Comos vertunt aquas versus Corachyan, et deinde in antea vadit ferire ad illas talayas de Maria, et de illas talayas de Maria per cerrum cerrum vadit ferire ad congustum de Arannonal, sicut aque vertunt versus Arannonal, et ibi dividit terminum cum Pinna Roya, et de congusto insursum, per cerrum cerrum vadit ferire ad summum de Molinar, et de summo de Molinari vadit ferire ad Pinnam del Grau, in antea vadit ferire ad congustum de illa Scalerola, et dividit terminum cum Pinna Roya, et cum illa Mola Scobosa, et de illa Mola Scobosa cerrum cerrum vadit ferire ad illas cabezades de Scalona, sicut aque vertunt, et exit ad collatum de Fonte de Albarda.
Sicut iste affrontationes includunt et dividunt dictam hereditatem nostram de Caraychan et de Pinna de Arannonal, sic dono vobis dompno Salvatori illam ad populandum, cum omnis supradictis terminis dicte hereditati et populationi pertinentibus et pertinere debentibus aliqua ratione, cum aquis et rivis, et herbis et pascuis et venationibus, et lignis et montibus et montanis, et cum aqueductibus, cum introitibus et exitibus, et cum omnibus pertinentiis suis, et cum omnibus illis que dicte hereditati et populatione pertinent et pertinere debent, aliquo modo vel aliqua ratione, et cum omnibus melioramentis que inde feceritis et facere poteritis vos et successores vestri ullo modo.
Et sitis inde populati ad bonos foros et usus et consuetudines Cesarauguste.
Ita quod, dando fideliter decima Deo et sancte matri Ecclesie, et primicias vestro consilio, sitis franchi et liberi ad omni pravo, usu, et foro et consuetudine, et ab omni indebito servitio penitus alieni.
Preterea, volumus et mandamus, quod omnis populator hedifficet domum, et teneat illam populatam personaliter per annum et diem, sicut est forum de populatione.
Et hoc faciendo, omnes insimul et unusquisque per se, habeat suam hereditatem francham et liberam, et quietam, ad dandum, vendendum, impignorandum, commutandum, alienandum, et quoquo modo alio, suas proprias voluntates faciendas.
Salva tamen in omnibus, fidelitate nostra et nostrorum successorum.
Insuper ego, Blaschus de Alagone, promitto vobis et universis populatoribus et successoribus vestris, in Dei fide et legalitate mea, quod vobis existentibus bonis et fidelibus vassallis nostris et nostrorum successorum, quod manuteneamus vos omni tempore in vestris bonis foris et usibus et consuetudinibus, et que non forcemus vel deforemus, vel faciamus vel permittamus forciare vel deforare in aliquo. Immo, omnia supradicta et singula attendamus et compleamus et faciamus attendere et complere, sicut superius continetur.
Retinemus tamen ad opus nostri et nostrorum successorum, furnum et molendinum si fieri potest.
Omnia alia supradicta, volumus quod habeatis sicut superius dictum est.
Et ego dictus Salvador et omnes populatores, per nos et successores nostros, promittimus et convenimus bona fide vobis, dompno Blascho de Alagon et successoribus vestris, esse fideles et legales vassalli in omnibus, et quod iura vestra fideliter observemus.
Et ego Blaschus de Alagon, per me et successores meos, vobis cartam istam facio, sigilli nostri pendenti munimine confirmatam, ita quod a nobis et nostris non possit in posterum revocari.
Factum fuit hoc, VII diem in introitu februarii, Era Mª. CCª. LXXª. Vª.
Bartholomeus, scriptor domini Blaschi de Alagon, de mandato ipsius hanc cartam scripsit, et sigillum apposuit et hoc signum fecit.
Testes sunt huius rei, Michael de Lison, alcayde de Morella, et Guillermus de Asin, et Joannes de dompna Rama, quinnonarius.
1237, agost
Blasco de Alagón dóna a Ferrer Segarra el lloc de Castellfort, del terme de Morella, per a que el repoble
Arxiu Municipal de Castellfort. Còpia simple en paper del segle XVIII
Segura Barreda, José. Morella y sus aldeas, 1868, II, pp. 468-469. Revisada la transcripció a partir del manuscrit de referència
Notum sit omnibus, quod ego, Blaschius de Alagone, per me et omnes successores meos, cum hac presenti scriptura perpetuo valitura, dono vobis Ferrer Segarra, ad populandum, quodam locum in termino de Morella qui dicitur Galintort, tali modo quod habeatis ibi justiciatum, furnum et molendinum, vos et omnes successores vestros.
Ita quod, dando nobis annuatim ad festum Sancte Marie mediantis augusti et nostris successoribus, tria chafitia tritici pro tributu sive censu, et vos dando istud tributum nos et successores nostri, non auferamus vobis et vestris successoribus dictum justiciatum, furnum et molendinum.
Imo, faciamus vobis et vestri habere, tenere et possidere totum hoc in pace et sine contrario aliquo, et quod nos et nostri non permitamus vobis et vestris inde fortiare aut aliquid tangere aliqua ratione.
Et vos, quod custodiatis bene et fideliter omnes res nostras, et vos et vestri omnia fideliter custodiando et complendo, habeatis dictum justiciatum, furnum et molendinum, pro hereditate, ad dandum, vendendum, impignorandum, commutandum, alienandum, et quoquomodo alio vestras proprias voluntates faciendum, vos et filii et filie vestre, et omnis generatio et posteritas vestra.
Salvo tamen tributo nostro sive censu, et nostra nostrorumque fidelitate.
Et pro majore securitate vestra et quod istud a nobis et nostris non possit revocari, vobis inde facimus chartam istam sigilli nostri munimine confirmatam.
Testes huius rei et scientes et audientes, Michael Luizon, alcaidus de Morella, et Alegre, justicia, Johannes de Rama, quinonarius.
Facta charta in mense augusti, Era M. CC. LXXV.
Bartolomeus, scriptor dompni Blaschi de Alagone, mandato ipsius hanc chartam scripsit et sigillum apposuit et hoc sig+num fecit.
1238, juliol
Blasco de Alagón dóna el lloc de Bel, situat en terme de Morella, a Garcia Comenge i a la seua esposa Estefania
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Clergat. Pergamins. Carpeta 420, nº 5. Original
Garcia Edo, Vicent: "Nuevas aportaciones documentales sobre don Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1989, pp. 296-297.
Notum sit cunctis, tam presentibus quam futuris, quod ego Blaschus de Alagone, per me et omnes successores nostros, cum presenti scriptura perpetuo valitura, bono corde et obtima voluntate, dono et confirmo et in presenti trado vobis, Garcias de Comenge et uxori vestre Stephanie, propter multa et grata servitia que mihi fecistis et cotidie faciatis, illam pignam de Biel, cum omnibus suis terminis dicte pinne pertinentibus, cum aquis et rivis et erbis, pascuis et lignis et venationibus, et furnis et molendinis, et molenaris, et cum omnibus hominibus et feminis ibi habitaturis, et cum omnibus melioramentis que vos et ipsi ibi feceritis, ita plenarie et integre, sine diminutione aliqua, et sine nostro nostrorumque retentu, sicut melius et utilius dici vel intelligi et excogitari potest ad salvamentum et profectum vestrum vestrorumque, sicut superius continetur.
Et dicta pinna de Biel habet affrontaciones, de prima parte serra que dicitur de Benifazan, de secunda parte sicut cludent en la sierra de Totis Vallibus, et exit al villar de Rosel, et de tercia et quarta parte termino de Ballibona, pena pena sicut torna a Benifazan.
Sicut iste predicte affrontaciones includunt et dividunt dictam pinnam per circuitum, sic dono vobis illam cum introitibus et exitibus et pertinenciis suis, francam, liberam et quitiam, sine interdicto et contrario aliquo, et mala voce viventis persone.
Ita quod habeatis et possideatis et teneatis et expletetis dictum locum, omni tempore iure hereditario, ad dandum, vendendum, impignorandum, comutandum, alienandum, et quoquo modo alio vestras proprias voluntates faciendum, et que nobis vel nostris non teneamini aliquod debitum servicium inde facere, set illam pinnam habeatis ita integre, cum omnibus supradictis superius continetur.
Salva tamen in omnibus nostri nostrorumque fidelitate.
Et ut presens donacio firmior et stabilior habeatur, et ne a nobis vel nostris possit cassari et in posterum revocari, vobis inde cartam istam facimus, sigilli nostri dependentis munimine roboratam.
Actum est hoc in mense julii Era Mª. CCª. LXXª. VIª.
Johannes Regis scriptor et sunt testes huius donationis, domini B. dopno de Alagone, scripsit et mandato eius sigillum apposuit et hoc sig+num fecit.
[1ª. col.] Michaelis de Lison, alcayde de Moriella, et dopno Alegre, justicia de Moriella. [2ª. col.] Johannes dona Rama, et Petrus Gasco.
1238, agost 15. Morella
Blasco de Alagón dóna a Joan de Brusca el lloc de Tirig per a que el repoble
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Ordes Militars. Carpeta 512, nº 11P. Còpia autoritzada de 1324
Garcia Edo, Vicent: "La primera carta puebla de Tirig /1238)". Boletín del Centro de Estudios del Maestrazgo, 1985, pp. 9-10
Sit notum cunctis, quod nos, Blaschus Alagonis, per nos et omnes successores nostros, cum hoc presenti instrumento perpetuo valituro, propter multa grata et servitia quod tu, Johannes de Brusca, vassallus noster, nobis fecisti, damus tibi et uxori tue Berengarie, et vestris, imperpetuum, quandam videlicet hereditatem nostram que est in termino de las Covas, que hereditas vocatur Terich.
Que afrontatur et terminatur, ex una parte sicut dividit terminum cum pratis de Sancto Matheo et cum fratribus Hospitali, et dividit terminum cum Salçediella, et venit per sumum de soma villas serra serra, sicut aque vertantur versus Terich, et venit ferire usque ad Vallem Tortam, et redit per illam vallem sursum, sicut dividit terminum cum Bochacer, et redit sursum ad illam serram, et dividit terminum cum Chatin, sicut aque vertunt, et vadit serra et ad terminum de Cervaria, sicut aque vertunt usque Terich.
Sicut dicte afrontationes affrontantur et terminantur, sic predictam hereditatem de Terich per circuitum vobis et vestris, et omni vestre progenieri totum ab integro, de celo usque in abissum, sine interdicto et contrario aliquo et mala voce totius viventis persone damus, cum ingressibus et egressibus suis, pertinentiis atque melioramentis, cum toltis, forciis et ademprivis, et firmamentis et stacamentis, cum planis et montaneis, cum silvis et garricis, cum lignis viridis et siccis, cum arboribus cuiuscumque generis sint, cum pratis et pascuis, cum aquis et pasturis et venationibus cuiuscumque generis sint, et cum inventionibus, lapidibus et hedificiis ex abisso usque in celum, et etiam cum furnis, fabricis et molendinis, et cum omnibus suis melioramentis et proventibus, et cum omnibus que ad dictam hereditatem pertinent vel pertinere debent, sicut terminatur et assignatur, et etiam cum omnibus que ad usum hominis pertinent vel pertinere debent, et specialiter cum omnibus iuribus quod ego habeo vel ibi habere debeo aliqua ratione.
Retineo tamen ibi mihi et meis, fidelitatem et dominium mei et meorum imperpetuum et non aliud.
Et vos et vestri habeatis hereditatem predictam iure hereditario.
Ita quod, de cetero non faciatis exercitum neque cavalcatam, questiam neque monetaticum neque bovaticum, nec ullum aliud servitium sive usatici, neque illi qui propter vos ibi fuerint in vestra libera voluntate.
Imo, habeatis, teneatis et possideatis, expletetis, pro dare, vendere aut alienare, aut facere inde quicquid vos vel vestri volueritis per cuncta tempora, ad omnes vestras vestrorumque voluntates, franche, libere, perpetuo faciendas.
Salva tamen nostra fidelitate et dominio.
Et aliqua persona non ausa sit ibi ligna scindere, nec aliquid sine vestra voluntate accipere, neque cum canibus cepis inde venari, nec etiam bestias intromittere et tenere, habere et possidere plenius firmiter et in pace, vobis et vestris, predictam donationem contra omnes homines faciam.
Et a modo, ego et mei promittimus vobis et vestris esse legales actores et defenssores, bona fide, sine omni nostro nostrorumque enganno.
Ne nos vel aliqua persona, ratione nostra, possimus unquam contra hanc donationem venire vel eam in aliquo revocare iure ullo vel ratione, ut at hec omnia predicta firmius et inviolabilius caveantur et observentur vobis istam presentem cartam facimus nostri sigilli munimine roborari.
Datum apud Morellam, XVIIIº kalendas septembris, per manum Bartholomei, scriptoris domini B. de Alagone, qui mandato ipsius, sub era Mª. CCª. LXXª. VIª., hanc cartam scripsit et sigillum apposuit, et hoc sig+num fecit, loco, die, era tempore prenotatis.
Testes sunt huius rey hoc videntes et audientes, Michael de Lison, alchaydus de Morella, et Johannes de dompna Rama, quinnonarius, et Alegre, justiciam de Morella.
1238, desembre
Blasco de Alagón dóna el lloc de la Salzadella a Pere Ausina i Miquel d'Ascó, per a que el repoblen
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Ordes Militars. Llibres, nº 542C, f. 22r/v. Còpia simple de 1416
Miralles Sales, José: "Notes complementàries a la història de Salzadella i a la d'Albocàsser". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1977, pp. 314-315
Notum sit cunctis, tam presentibus quam futuris, quod ego, Blascus de Alagone, dono et in presenti trado vobis, Petro de Auzina et vobis Michaeli de Azcon, totum illum nostrum terminum qui dicitur Salzadella, ad populandum, quod populetis ibi pro bono foro Cesarauguste, et habeatis predictum terminum cum aquis et pascuis et erbis, et cum montibus et venatibus cuiuscumque sint generis, et molendinis et molinariis, et cum omnibus suis terminis que pertinent ad predictum terminum et pertinere debent, quod populetis sicut superius continetur, et habeatis predictum terminum cum introitibus et exitibus suis.
Et habet affrontaciones predictum terminum qui dicitur Salzadella, de prima parte sicut aque vertuntur de la Sierra de Tirig contra Salzadella, et de secunda parte sicut vadit illo rivo de Alfacala e la sierra de Exivert, et de tertia parte, sicut vadit al barrancho de Alfacala a la sierra de Benifadriell, et de Benifadriell, axí com va a la sierra de Vinabutos, et de quarta parte de la cabeça de la Pena Roya, asi como vadit por pleno, sicut aque vertuntur contra Las Cuevas, et exit a la sierra de Cervera.
Sicut iste predicte affrontationes includunt et dividunt illam undique per circuitum, sic dono vobis predictum terminum ad populandum et omnes homines qui ibi venient ad populare, quod populent ad bonum forum Cesarauguste, tamen salva in omnibus nostra et nostrorum fidelitate.
Et ad huc damus vobis, quod faciatis et habeatis ibi furnos.
Et ut firmior et stabilior sit semper, ego Blascus de Alagone hanc cartam, cum sigillo meo munimine facio roborare.
Et sunt testes huius rey don Artal de Castellot e don Michael de Lison.
Actum est hoc in mense decembris, Era Mª. CCª. LXXª. VIª., per manum Bartholomei, scriptor ex dompni Blaschi de Alagone, qui pro mandato ipsius et predictorum, scripsi et hoc sig+num fecit et sigillum dompni Blassi de Alagone pendentem aposuit.
1239, gener 3
Blasco de Alagón dóna a Berenguer de Calatarra el lloc de Benassal per a que el repoble
Arxiu Municipal de Benassal. Pergamí original
Barreda Edo, Pere Enric: La carta de població de Benassal. 1988, pp. 29-29
Notum sit cunctis, quod nos Blaschus de Alagone, per nos et omnes successores nostros, cum hac presenti scriptura imperpetuum valitura, damus vobis Berengario de Calatarra ad populandum, quandam hereditatem nostram que est in termino de Cuellar, que hereditas dicitur Venaçal.
Et cui hereditati has affrontationes et terminos imperpetuum damus et assignamus, scilicet sicut illum cabeço de Moncatil includit intus versus Venaçal; deinde in antea vadit ferire per illam serram en juso, et dividit terminum cum Molinello, sicut aque vertunt versus vallem Carboneram, et redit per illos somos carrascosos en iuso usque ad Villar de los Angostos, quod debet intrare in valle Carbonera, et redit per illam lomam sursum, et dividit terminum cum illa mola de Aras, et sicut aque vertunt versus Venaçal, redit ad collatum de illa fonte de la Calçada de Meder, et transversat illum barranchum fundum et vadit ferire ad Cabeço de Petro Darocha, et vadit ferire ad Corbon, et transversat illum torrentem quod venit de Valcorba et vadit ferire ad collatum de Ayvol, sicut aque vertunt versus Venaçal, et vadit ferire per somos altos sicut aque vertunt et ferit ad barranchum de Montleon, et per illum barranchum vadit ferire usque ad Forcallo, et redit per barranchum sursum, et venit per barranchum de las Maçaneras et vadir ferire ad illum domenge dompni Blaschi de Alagone, et intra domenge dompni Blaschi de Alagone per serram sursum, vadit ferire al illum cabeço de Moncatil.
Sicut dicte affrontationes includunt et dividunt dictam hereditatem de Venaçal per circuitum, sic damus vobis, Berengario de Calatarra, illam totam ab integro ad populandum.
Ita, quod vos et universi populatores et habitatores et successores vestri, qui ibi fuerint aliquo tempore, habeatis illam cum introitibus et exitibus, et cum omnibus pertinentiis, et cum aquis et rivis, et herbis et pascuis, et venationibus, et lignis et silvis, et montinus et montanis et planis, et riguos et irriguis, et cum omnibus iuribus dicte hereditati pertinentibus, et alio modo pertinere debentibus, et cum molendinis et molinaribus, et cum locis aptis ad molendinos faciendos et cum omnibus melioramentis que ibi feceritis et facere poteritis, ullo modo quod illos vicinaliter habeatis; tamen tali modo damus et concedimus vobis et vestris successoribus, dictos molendinos et molinares et loca apta ad molendinos faciendos, cum omnibus supradictis, quod si nos facimus domum vel tenemus domum in dicta populatione de Venaçal, quod molatis omnem cibariam nostrorum hominum qui per nos in dicta domo steterint et habitaverint, vel per nostros successores, sine aliqua molendura.
Et si forte in dicta populatione non facimus domum, quod molatis similiter omnem cibariam nostrorum hominum qui steterint et habitaverint per nos et successores nostros in nostro domenge de Venaçal, sine aliqua molendura.
Adhuc retinemus ad opus nostri et nostrorum successorum, illum molendinum de Montleon et omnes furnos qui fuerint aliquo tempore in dicta populatione de Venaçal.
Et etiam nos, Blaschus de Alagone, per nos et omnes successores nostros, volumus et concedimus et laudamus, et cum presenti scripto confirmamus quod vos, dictus Berengarius de Calatarra, et omnes alii populatores et habitatores et successores vestri, sitis populati in dicta populatione de Venaçal, ad bonos foros et usus et consuetudines Cesarauguste, itaquod dando fideliter decimam Domino Deo et Sancte Ecclesie, et primiciam vestro concilio, sitis franchi et liberi et inmunes ab omni pravo usu et foro et consuetudine, et ab omni alio indebito servitio penitus alieni, et vos et universi alii populatores habitando et tenendo domum populatam per annum et diem, sicut est consuetudo de populatione, habeatis, teneatis, possideatis omnes insimul et unusquisque per se vestram hereditatem, cum omnibus supradictis et successores vestri potenter, iure hereditario, franche, libere et quiete, sine interdicto et contrario aliquo et mala voce totius viventis persone, ad dandum, vendendum, impignorandum, conmutandum, alienandum et quoquomodo alio vestras proprias voluntates faciendum vos et filii et filie vestre et omnis generatio et posteritas vestra et quoscumque volueritis per secula cuncta, sicut melius et sanius et utilius potest dice et intelligi et excogitari, ad omnem vestrum vestrorumque profectum et salvamentum, salvo tamen in omnibus iure nostro et dominio et fidelitate et nostrorum successorum.
Insuper nos, Blaschus de Alagone, per me et omnes successores nostros, promittimus et convenimus in Dei fide et legalitate nostra, quod vos Berengario de Calatarra et universis aliis populatoribus et habitatoribus et successoribus vestris, existentibus bonis et fidelibus et legalis vassallis nostris et nostrorum successorum. Ita, quod fidelitatem et legalitatem et dominium, et directus nostros in omnibus observetis, quod custodiamus et defendamus et manuteneamus vos et faciamus custodire et deffendere et manutenere in omnibus vestris bonis foris et usibus et consuetudinibus, et inde vos non deforemus vel in aliquo forciemus nec permittamus vel sustineamus vos forciare vel deforare; imo, omnia supradicta et singula attendamus et compleamus et faciamus attendere et complere sicut superius continetur.
Et ut hoc firmius habeatur et stabilius observetur et a nobis et nostris successoribus non possit in posterum revocari, vobis cartam istam facimus sigilli nostri dependentis munimine confirmatam.
Similiter ego, Berengarius de Calatarra, per me et omnes populatores et habitatores dicti loci, et per omnes successores nostros, promittimus et convenimus bona fide et sine fraude, quod sumus boni et fideles et legales vassalli in omnibus vobis, dompno Blascho de Alagone, et successoribus vestris, et quod iura vestra et dominium et fidelitatem in omnibus observemus sicut superius dictum est.
Testes sunt huius rei hoc videntes et audientes, Michael de Lison, alchaydus de Morella, et Garcia Perez de Castiel, Romeus, capellanus de Morella, Alegre, justicia de Morella, et Johannes de dompna Rama, quinnonarius de Morella.
Facta carta tertio die in introitu mensis januarii, Era Mª. CCª. LXXª. VIIª.
Bartholomeus, scriptor dompni Blaschi de Alagone, mandato ipsius hanc cartam scripsit et hoc sigillum apposuit et hoc sig+num fecit.
1239, gener 25. Morella
Blasco de Alagón dóna el lloc de Catí, del terme general de Morella, a Ramon de Bocona, per a que el repoble
Arxiu de la Diputació de Castelló. Secció Catí. Pergamí original
Puig, Joan: "Carta pobla de Catí donada per en Blai d'Alagó a en Ramon de Bocona, en Morella a 25 de giner de 1239". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1929, pp. 85-87
Notum sit cunctis presentibus atque futuris, quod nos Blaschus de Alagone, per nos et omnes successores nostros, cum hac presenti scriptura imperpetuum valitura, damus vobis Raymundo de Bochona ad populandum, quandam hereditatem que est in termino de Morella, que hereditas dicitur Catim. Ita, quod populetis ibi vobiscum insimul quadraginta populatores et habitatores.
Et dicta hereditas habet affrontationes, de prima parte sicut dividit terminum cum chert, et traviessa illum barrancho et vadit ferire ad illam serram que dividit terminum cum Teri, sicut aque vertunt versus Catim, et serra serra transversat Vallem Tortam et vadit ferire ad serram que dividet terminum inter Abocacer et planum de Cireso, sicut aque vertunt et serra serra vadit ferire ad Rivum Siccum et per rivuum rivum vadit ferire ad viam que descendit de La Cova de Prunellas, sicut aque vertunt, et via via ascendit per illam La Covam et per illam serram vadit ferire ad Gibalcolla, sicut aque vertunt, et serra serra transversat Salvasoria et vadit ferire per fundum de Vallibana et per serram serram dividit terminum cum Chert, sicut aque vertunt versus Catim.
Sicut dicte affrontationes includunt et dividunt dictam hereditatem de Catim per circuitum sic damus vobis, Raymundo de Bochona et universis populatoribus et habitatoribus ibi habitantibus et aliquo tempore habitaturis, totum ab integro de celo usque ad terram, cum introitibus et exitibus, cum montibus, planis et montanis, lignis et arboribus, et herbis, et pascuis, et venationibus, et adinventionibus, et cum aquis et aqueductis, et lapidibus, et cum omnibus melioramentis que ibi et facere poteritis aliquo modo et aliqua ratione, et cum omnibus illis que dicte hereditati pertinent et pertinere debent sicut unquam melius e plenius et utilius potest dici et intelligi et cogitari ad salvamentum et utilitatem vestri et vestrorum successorum.
Et vos Raymundus de Bochona, domenge vestrum ibi franchum et liberumn habeatis, et quod vos et omnes aliis populetis ibi ad bonos foros et usus et consuetudines Cesarauguste, et omnia supradicta habeatis franche, libere et quiete, sine aliquo pravo, usu et foro et consuetudine, et quod non teneamini aliquod aliud indebitum servitium facere, nisi eo modo quo forum iubet et exigit Cesarauguste, dando scilicet decimam fideliter sancte ecclesie et primiciam vestro consilio, et salva tamen in omnibus nostra nostrorumque successorum fidelitate.
Retinemus tamen ad opus nostri et nostrorum successorum omnes furnos et molendinos qui fuerint aliquo tempore in predicta hereditate.
Insuper nos, Blaschus de Alagone, per nos et omnes successores nostros, promittimus et convenimus in Dei fide et legalitate nostra, quod vobis Raimundo de Bochona et universis populatoribus et habitatoribus existentibus, fidelibus et legalibus vassallis, nobis et nostris successoribus quod nos custodiamus et manuteneamus vos in vestris bonis foris et usibus et consuetudinibus, et quod attendamus et compleamus et atendere et complere faciamus omnia predicta et singula, sicut superius continetur.
Et ne presens donatio a nobis et nostris successoribus non possit in posterum revocari, vobis cartam istam facimus sigilli nostri dependentis munimine confirmatam.
Data apud Morellam, VIII kalendas febroarii, per manum Bartholomei, scriptoris dompni Blascho de Alagone, qui mandato ipsius, sub Era Mª. CCª. LXXª. VIIª. hanc cartam scripsit, et sigillum apposuit, et hoc sig+num fecit loco die, era, tempore prenotatis.
Testes sunt huius rei hoc videntes et audientes, Michael de Lison, alcaydus de Morella, et Johannes de dompna Rama, quinonarius, et Alegre, justicia de Morella.
1239, gener 25. Morella
Blasco de Alagón dóna a Joan de Brusca el lloc d'Albocàsser, per a que el repoble
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Ordes Militars. Montesa. Llibres, nº 542C, ff. 21v/22r. Còpia simple de 1416
Miralles Sales, José: "La carta puebla de Albocácer". Boletín del Centro de Estudios del Maestrazgo, nº 23, 1988, pp. 5-6
Notum sit cunctis presentibus atque futuris, quod nos, Blaschus d'Alagone, cum han presenti scriptura perpetuo valitura damus vobis, Johanni de Brusca ad populandum, quandam hereditatrem nostram que est in termino de las Cuevas de Avenroman, que hereditas dicitur Albocacer, ita quod populetis ibi vobiscum insimul XXX populatores et habitatores.
Et dicta hereditas habet affrontationes, de prima parte Vallis Torta, et redit per illam serram et dividit termino cum illo plano de Cireso, et serra serra vadit ferire ad rivum Siccum qui venit de Aras, sicut aque vertunt versus Albocacer, et per rivum Siccum enyuso vadit ferire usque ad Covam, et redit per illum barranchum sursum ad serram de Bierach, et per serram serram sicut aque vertunt versus Albocacer, redit ad Vallem Tortam et ibi dividit terminum cum Serra.
Sicut dicte affrontationes includunt et dividunt dictam hereditatem de Albocacer per circuitum, sic damus vobis, Johanni de Brusca, et universis populatoribus ibi habitantibus et aliquo tempore habitaturis, totum ab integro, de celo usque ad terram, cum introitibus et exitibus, cum montibus et montanis, et planis, et lignis, et erbis et pascuis, et venationibus et ad inventionibus, et cum aquis et aqueductis et lapidibus, et cum omnibus melioramentis que ibi ferceritis et facere poteritis aliquo modo et aliqua ratione, et cum omnibus illis que dicte hereditati pertinent et pertinere debent, sicut unquam melius et plenius et utilius potest dici et intelligi et cogitari, ad salvamentum et utilitatem vestri et vestrorum successorum.
Ita, quod populetis ivi ad bonos foros et usus et consuetudines Cesarauguste et omnia supradicta habeatis franche, libere et quiete, sine aliquo pravo usu et foro et consuetudine, et quod non teneamini aliquid aliud debitum, servitium facere, nisi eo modo quo forum iubet et exigit Cesarauguste, dando scilicet decimam fideliter Sancte Ecclesie, et primiciam vestro consilio.
Et salva tamen in omnibus nostra nostrorumque successorum fidelitate.
Retinemus tamen ad opus nostri et nostrorum successorum omnes furnos et molendinos qui fuerint aliquo tempore in predicta hereditate.
Insuper nos, Blascus de Alagone, per nos et per omnes successores nostros, promittimus et convenimus in Dei fide et legalitate nostra, quod vobis Johanni de Brusca, et universis populatoribus et habitatoribus existentibus, fidelibus et legalibus vassallis, nobis et nostris successoribus, quod nos custodiamus et manuteneamus in nostris bonis foris et usibus et consuetudinibus, et quod attendamus et compleamus, et attendere et complere faciamus omnia supradicta et singula, sicut superius continetur.
Et ne presens donatio a nobis et nostris successoribus non possit imposterum revocari, vobis cartam istam facimus sigilli nostri pendentis munimine confirmatam.
Datum apud Morellam, VIIIº kalendas febroarii, per manum Bartholomei, scriptoris dompni Blasii de Alagone, qui mandato ipsius Era Mª. CCª. LXXª. VIIª., hanc cartam scripsit et sigillum aposuit et hoc sig+num fecit, loco, die, era et tempore prenotatis.
Testes sunt huius rey, hoc videntes et audientes, Michael de Lison, alcaydus, et Johannes de dompna Rama, et Alegre, justicia de Morella.
1239, gener 25. Morella
Blasco de Alagón dóna a Berenguer de ça Granadella i a Berenguer Borràs el lloc de Castell de Cabres, del terme general de Morella, per a que el repoblen
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Clergat. Benifassà. Pergamins. Carpeta 420, nº 10. Còpia autoritzada de 1326
Doménech Querol, Vicente: "Carta de población otorgada por Blasco de Alagón a Berenguer de Çagranadella y Berenguer Borraç, de la heredad de Castell de Cabres, según el fuero de Zaragoza. Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1981, pp. 548-549
Notum sit cunctis, quod nos Blasius de Alagone, per nos et omnes successores nostros, cum hac presenti scriptura imperpetuum valitura, damus vobis Berengario de Çagranadiela et Berengario Borraç, et universis aliis populatoribus et habitatoribus qui ibi voluerint populare et habitare, quandam hereditatem nostram ad populandum, que hereditas dicitur Castell de Crabas.
Cui hereditati has affrontationes et terminos imperpetuum assignamus, scilicet sicut includit Regaxol et ascendit ad seram de Ballibona, et per serram serram vadit ferire ad Maladam Hospitalis intus stando, vadit ferire ad terminum del Buxar, et transversat illas valles et dividit terminum cum Buxar, et vadit ferire ad Seram de Choraxan, et serra serra dividit terminum cum Coratxan et vadit ferire ad pinnum super fontem de l'Albarda, et dividit terminum cum hereditate de Arnalt de Barbaran, et vadit ferire ad serram super Villam Novam, et reddit per illos solanares et vadit ferire ad Regaxol.
Sicut dicte affrontationes includunt et dividunt dictam hereditatem per circuytum, sic damus vobis illam ad populandum totam ab integro, de celo usque ad terram, cum aquis et rivis, et herbis et pascuis, et venationibus, et montibus et planis et montaneis, riguis et irriguis, silvis et lignis, et introitibus et exitibus, et cum omnibus pertinentiis, et cum omnibus iuribus dicte hereditati pertinentibus et pertinere debentibus aliqua ratione, retento illo nostro domenge sicut est assignatum et terminatum.
Ita, quod in predicta hereditate sitis populati cum omnibus supradictis ad bonos foros et usus et consuetudines Cesarauguste.
Ita, quod dando decimam Sancte Ecclesie et primiciam vestro concilio, sitis franchi, liberi et quieti ab omni pravo, usu et foro et consuetudine, et ab omni indebito servitio penitus alieni.
Preterea, damus vobis universis populatoribus furnum vel furnos, qui in dicta villa fuerint aliquo tempore, quod illum vel illos vicinaliter abeatis et coquendo nobis et nostris successoribus nostrum panem sive poya, illum vel illos iure hereditario habeatis, et non teneamini nobis et nostris successoribus facere vel dare aliquid aliud tributum sive censum.
Preterea, volumus et concedimus quod vos tenendo domum populatam per annum et diem, sicut est forum de populatione, quod omnes insimul et unusquisque per se, habeat suam hereditatem francham, liberam et quietam, ad dandum, vendendum, impignorandum, comutandum, alienandum, et quoquo modo alio vestras proprias voluntates faciendum vos et filii et filie vestre, et omnis generatio et posteritas vestra et quiscumque volueritis per secula cuncta, sicut melius et utilius potest dici et intelligi ad omnem profectum vestrum et salvamentum.
Salvo tamen in omnibus iure nostro et dominio et fidelitate.
Insuper nos, Blaschus de alagone, pere nos et omnes successores nostros, promittimus et convenimus in Dei fide et legalitate nostra, quod vobis universis populatoribus et habitatoribus existentibus, bonis et fidelibus et legalibus vasallis nostris et nostrorum successorum; et observando in omnibus iura nostra, quod nos manuteneamus vos in omnibus vestris foris et usibus et consuetudinibus fideles.
Et omnia supradicta atendamus et compleamus et faciamus atendere et complere, et nos in aliquo non deforemus vel forciam aliquam faciamus, imo omnia atendamus sicut superius continetur.
Et ut hec omnia firmiora permaneant et stabilius observetur, et nobis et nostris non possint in posterum revocari, cartam istam facimus sigilli nostri dependentis munimine confirmatam.
Data apud Morellam, VI dies in exitu januarii, per manum Bartholomei, scriptoris dompni Blascho de Alagone, qui mandato ipsius sub Era Mª. CCª. LXXª. VIIª. hanc cartam scripsit et sigillum apposuit et hoc sig+num fecit, loco, die, era, tempore prenotatis.
Testes sunt huius rei hoc videntes, audientes, Michael de Lison, alcaydus de Morella; Bernardus Rei, Alegre, justicia, Johannes de dompna Rama.
1239, gener. Morella
Blasco de Alagón dóna a Ramon de Bocona l'alcaidat, el justiciat i els forns de Catí
Arxiu de la Diputació de Castelló. Secció Catí. Llibre de Privilegis de Catí, f. 9v. Còpia simple de 1328
Puig, Joan: "El Llibre de Privilegis de Catí". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1929, pp. 283-292
Notum sit cunctis, quod ego, Blaschus de Alaguone, per me et omnes successores meos, cum hac presenti scriptura imperpetuum valitura, dono vobis Raymundo de Bocona et vestris successoribus, alcaydiam et iusticiatum, et omnes furnos et molendinos quos feceritis et facere poteritis in Catin et suis terminis, sicut in illa carta de donacione et populacione a nobis confirmatam plenarie terminatur.
Et etiam damus vobis et vestris successoribus vestrum domenge franchum, liberum et quietum, sine interdicto et contrario aliquo et mala voce.
Ita, quod vos et filii et filie vestre, et omnes generacio et posteritas vestra et quoscumque volueritis per secula cuncta, et sicut melius et utilius potest dici et intelligi, ad omnem vestrum vestrorumque profectum et salvamentum, habeatis, teneatis, possideatis dictum domenge, sicut est exterminatum iure hereditario, ad dandum, vendendum, inpignorandum, comutandum, alienandum, et quoquo modo alio vestras proprias voluntates faciendas, dando nobis et nostris successoribus annuatim, pro iusticiatu et alcaydia, et furnis et molendinis, XX solidos denariorum bone monete jaccensis, contabili in Aragone in die sancti Michaelis, et vobis et successoribus vestris, dando nobis et successoribus nostris dictum tributum et censum ad terminum constitutum, volumus et concedimus, cum presenti scripto confirmamus et promittimus et convenimus in Dei fide et legalitate nostra, quod nos vel successores nostri non tangamus vel forciemus vel deforemus vel tangere et foricare vel deforare permittamus.
Immo, omnia supradicta et singula atendamus et compleamus, et atendere et complere faciamus, sicut superius continetur.
Retinemus tamen ad opus nostri et nostrorum successorum, in omnibus supradictis, ostem et cavalgatam quocumque illam voluerimus.
Et ut presens donacio a nobis et nostris successoribus non possit in posterum revocari, cartam istam vobis facimus sigilli nostri dependentis munimine confirmatam.
Data apud Morellam, in mensse januarii, Era M. CC. LXX. VII.
Bartholomeus scripsit hanc cartam, et hoc sig+num fecit.
1239, febrer 7. Morella
Blasco de Alagón dóna a Marc de Villarluengo i a Garcia Navarro el lloc de Vilafranca (Riu de les Truites) per a que el repoblen
Col·lecció Melià. Castelló. Còpia en pergamí de 10 de juny de 1360
Ferrandis Irles, Manuel: "Carta puebla de Villafranca del Cid, dada por Blasco de Alagón en Morella a 7 de febrero de 1239". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1932, pp. 190-192
Notum sit cunctis, quod nos Blascus de Alagon, per nos et omnes successores nostros, cum hac presenti scriptura imperpetuum valitura, damus vobis Marcho de Villarlongo et vobis Garcia Navarro, ad populandum, quandam hereditatem nostram que est in termino de Cuellar, qua hereditas dicitur Rivus de las Truytas.
Cui hereditati vel populationi hoc terminos et affrontationes imperpetuum asignamus, de illo cabeço de Venahebu, sicut vadit ferire ad viam de illo campiello Sicco, et vadit ad passum de l'Alcantariella, sicut aque vertunt versus rivum de las Truytas, et per illum rivum vadit ferire ad fontem de las Truytas, linquit illum rivum et accipit per illum cerum altum a dextro, et sicut aque vertunt vadit ferire ad collatum de Fonte de Petro Exemenez, et via vadit ferire ad fontem de Peniella de la Mosquerola, et via via transversat per fundum de Mosquerola, et vadit ferire ad calçada de las Fossas, et vadit ferire ad aledo, et per rivum Siccum vadit ferire ad calçadam del Cireso, et exit ad somos altos, et per illos somos altos in antea vadit ferire ad collatum de Ayvol, et transversat illum vallem et vadit ferire ad Corbon, et per illum cabeço de Petro Darocha, transversat illum barranchum malum, et vadit ferire ad calçadam de Meder, et redit per serram serram et transversat illam cannatam de Aras per illam petram fitam, et illam lomam vadit ferire ad cabeço de Venahebu, totum Venahebu intus stando.
Sicut dicte affrontationes includunt et dividunt dictam hereditatem et populationem per circuitum, sicut damus vobis totum ab integro de celo usque ad terram, cum introytibus et exitibus, et cum predictis terminis et pertinentiis suis, cum aquis et rivis, et herbis et pasquis, venationibus, piscationibus, lignis et arboribus, silvis, montibus et montannis, et planis, et riguis et sicanis, cum omnibus iuribus dicte hereditati et populationi pertinentibus; ita, quod vos, dicti Marchi de Villarlongo et Garcia Navarro, et universis populatores, habitatores et successores vestri, habeatis, teneatis, possideatis, predictam hereditatem et populationem cum omnibus supradictis omni tempore, franche, libere et quiete, et sitis ibi populati ad bonos foros et usus et consuetudines Cesarauguste; ita, quod dando fideliter Domino Deo et Sancte Ecclesie decimam et primiciam vestro consilio, sitis franchi, liberi et immunes ab omni pravo, usu, et foro et consuetudine, et ad omni indebito servitio penitus alieni.
Preterea, damus et concedimus per nos et successores nostros vobis, predictis Marcho de Villarlongo et Garcia Navarro, et universis populatoribus et habitatoribus et vestris successoribus, omnes molendinos et molinares, et omnia loca apta ad molendinos faciendum, ubicumque sint, et illa poteritis in predicta hereditate invenire, sicut predictas affrontationes includunt sicut superius continetur.
Ita, tamen, quod nostram cibariam ibi molatis et nostrorum successorum, sine aliqua molendura, et vos teneamini unquam nobis et nostris successoribus dare tributum vel censum, vel medietatem vel quartum vel aliquid rationem census.
Imo, volumus et concedimus et constituimus quod dictos molendinos et molinares, et loca apta ad molendinos faciendum, vos et successores vestri cum omnibus supradictis vicinaliter habeatis, sicut superius dictum est.
Retinemus tamen ad opus nostri et nostrorum successorum, illum furnum vel fornos qui fuerint in predicta populatione.
Preterea, volumus et mandamus, et cum presenti scripto confirmamus, quod vos omnes populatores stando et habitando in predicta hereditate, et tenendo domum populatum per annum et diem, sicut est forum et consuetudo populationis, unusquisque habeat suam hereditatem cum omnibus supradictis, franquam, liberam et quietam, sine interdicto et contrario aliquo et mala voce totius viventis persone, ad dandum, vendendum, impignorandum, commutandum, alienandum et quoquo modo alio vestras proprias voluntates faciendum, vos et filii et filie vestre et omnis generatio posteritas vestra et quoscumque volueritis per secula cuncta, sicut melius et utilius integrius dici et intelligi potest, ad utilitatem et salvamentum vestrum et vestrorum successorum.
Salva tamen in omnibus nostra nostrorumque successorum fidelitate et iure et dominio.
Insuper nos, Blascus de Alagon, per nos et omnes successores nostros, promittimus et convenimus in Dei fide et legalitate nostra, quod vobis Marcho de Villarlongo et Garcia Navarro, et universis aliis populatoribus et habitatoribus qui ibi habitaverint aliquo tempore, existentibus nobis et nostris successoribus fidelibus et legalibus vassallis, quod nos custodiamus et manuteneamus vos et successores vestros imperpetuum in vestris bonis foris et usibus et consuetudinibus, et vos in aliquo non deforemus vel forciemus, imo omnia supradicta fideliter atendamus et compleamus, et atendere et complere faciamus, sicut superius est dictum.
Et ut presens donatio et omnia supradicta firmiora permaneant, et a nobis et nostris successoribus non possint in posterum revocari, vobis cartam istam facimus sigilli nostri dependentis munimine confirmatam.
Datum apud Morellam, VII dies introitu febroarii, per manum Bartholomei, scriptoris dompni Blasii de Alagone, qui mandato ipsius sub Era Mª. CCª. LXXª. VIIª., hanc cartam scripsit, et sigillum apossuit, et hoc sig+num fecit, loco, era, tempore prenotatis.
Testes sunt huius rei, hoc videntes et audientes, Miquael de Lison, alcaydus de Morella, Garcia Perez de Castiel, Alegre, justicia de Morella, Johannes de dompna Rama, Garcia Blasco.
1239, abril
Blasco de Alagón dóna a Arnau Ferrer un molí en Morella
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Clergat. Pergamins. Carpeta 420, nº 7. Original
Garcia Edo, Vicent: "Nuevas aportaciones documentales sobre D. Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1989, pp. 297-298
Notum sit cunctis, quod ego Blaschus de Alagone, per me et omnes successores meos, cum hac presenti scriptura imperpetuum valitura, dono vobis Arnalt Ferrer, quoddam molinare in termino de Morella, in loco qui dicitur Bilbulas, et est in quodam campo vestro, ut ibi molendinum faciatis, tamen tali modo quod de illo die in antea quo dictus molendinus factus fuerit et incipiet molere, usque ad unum annum completum, detis mihi B. de Alagone vel successoribus meis, quinque kaficia tritici pro censu sive tributo, et hoc completo quod detis et persolvatis annuatim vos et successores vestri, nobis et nostris successoribus, dictum censum sive tributum ad duos terminos scilicet, duo caficia et duas arrovas tritici usque ad Carniprivium Quadragesime, et alia duo caficia et duas arrovas tritici, usque ad festum sancti Michaelis.
Et vos Arnaldus Ferrer et successores vestri, persolvendo dictum censum ad annum completum, et deinde in antea ad terminos constitutos sicut scriptum est, nobis et nostris successoribus, volo et concedo, et cum presenti scripto confirmo, quod vos et successores vestri habeatis, teneatis, et possideatis illum potenter, cum introitibus et exitibus, et cequiis, et aquis, et pertinenciis dicto molendino pertinentibus iure hereditario, ad dandum, vendendum, impignorandum, comutandum, alienandum, et quoquo modo alio vestras proprias voluntates faciendum, vos et filii et filie vestre, et omnis generatio et posteritaris vestra, et quoscumque volueritis per secula cuncta, sicut melius et sanus et utilius posset dici et intelligi, ad omnem vestrum vestrorumque profectum et salvamentum, salvo tamen in omnibus iure nostro atque censu.
Et ego Arnalt de Ferrer, per me et omnes successores meos, concedo, promitto et convenio persolvere dicta quinque caficia tritici, de illo die quo dictus molendinus incipiet molere usque ad unum annum completum, et deinde in antea, ad terminos superius constitutus sicut dictum est, vobis domino B. de Alagone et vestris successoribus omni tempore.
Testes sunt huius rei, hoc videntes et audientes, Michael de Lison, alchaidus de Morella, et Guillermus de Asin, et Johannes de dompna Rama, quinnonarius, et Alelgre, justicia in Morella.
Facta carta in mense aprilis, Era Mª. CCª. LXXª. VIIª.
Bartholomeus scripsit hanc carta, mandato dompni B. de Alagone, et hoc sig+num fecit.
ABC.
1239, maig
Blasco de Alagón estableix a cens dos molins en Morella, en favor de Bernat Candela i la seua esposa Boneta
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Clergat. Pergamins. Carpeta 420, nº 8. Original
Garcia Edo, Vicent: "Nuevas aportaciones documentales sobre D. Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1989, pp. 298-299
Notum sit cunctis, quod nos Blaschus de Alagone, peer me et nostros successores, cum hac presenti scriptura imperpetuum valitura, damus vobis Bernardo Candela et uxori vestre Boneta, duos molinares in termino de Morella, in loco qui dicitur ad planum de los Alchalas.
Qui molinares sunt in campo de Johanne Ortí et de Lop de Ferrera, ut ibi molendinos faciatis, tamen tali modo quod isti molendini sint facti et parati ad molendum, de isto festo sancti Johannis Babtiste primo venienti, usque ad unum annum completum.
Et dicti molinares habent affrontaciones, primum scilicet quod est superius, sicut dictus campus includit illum undique per circuitum. Et aliud molinare, quod est inferius, habet affrontaciones, de prima parte rivum de Chen, de secuna parte rivum de los Alchalas.
Sicut dicte affrontationes includunt et dividunt dictos molinares per circuitum, sic damus vobis illos, ut ibi molendinos faciatis, et cum facti fuerint et incipient molere, de inde in antea detis nobis et nostris successoribus, vos et successoribus vestri, omni tempore, annuatim, quatuor caficia tritici et quatuor caficia ordei pro censu sive tributo, ad duos terminos constitutos, scilicet duo caficia tritici et duo caficia ordei de supradictis, octo caficiis in festo sancti Michaelis et alia duo caficia tritici et duo ordei in Carniprivis Quadragesime, omni tempore annuatim.
Et etiam sic damus vobis predictos molinares, quod si sine predictis molendinis molendi cibariam faciatis, ibi molendinum trapero de illo die in antea quo incipiet trapiare, vos et successores vestri detis nobis et nostris successoribus, quinquaginta solidos denariorum, bone monete jaccensis curribilis in Aragone, pro censu similiter sive tributo, ad unum terminum scilicet in mense januarii omni tempore annuatim.
Et vos Bernardus Candela, et uxor vestra Boneta et successoribus vestri, dando et persolvendo fideliter dictum censum, tam de cibaria quam de denariis ad terminos constitutus superius, nobis et nostris successoribus annuatim, sicut scriptum est, volumus et concedimus et cum presenti scripto confirmamus, quod habeatis et teneatis et possideatis dictos molendinos potenter iure hereditario, cum introitibus et exitibus et aquis, et cequiis, et omnibus pertinenciis dicti molinaribus et molendinis pertinentibus et pertinere debentibus, aliquo modo vel aliqua racione, et cum omnibus melioramentis, que ibi feceritis et facere poteritis ullo modo, ad dandum, vendendum, impignorandum, commutandum, alienandum, et quoquomodo alio vestras proprias voluntates faciendum, vos et filii et filie vestre, et omnis generacio et posteritas vestra et quoscumque volueritis per secula cuncta, sicut melius et sanius et utilius posset dici et intelligi et excogitari, ad omnem vestrum vestrorumque profectum et salvamentum, salvo tamen in omnibus iure nostro atque censu.
Testes sunt huius rei, hoc videntes et audientes, Michael de Lison, alchaydus de Morella, et Johannes de dompna Rama, et Romeus, capellanus de Morella.
Facta carta in mense madii Era Mª. CCª. LXXª. VIIª.
Bartholomeus scripsit hanc cartam, et hoc sig+num fecit.
ABC.
1246, gener 12
Partició d'herència de Blasco de Alagón
Arxiu Històric Nacional. Madrid. Ordes Militars. Pergamins particulars. Carpeta 513, nº 94P. Original
Garcia Edo, Vicent: "Partición de herencia de D. Blasco de Alagón". Boletín de la Sociedad Castellonense de Cultura, 1978, pp. 194-198
Notum sit omnibus, quod ego domina Costança, filia que fui de domino Blascho de alagone et de domina Margelina, cum voluntate et concessione domini Guillermi de Inglarola, mariti mei; et ego Blasquiello, filio qui fui de domino Artaldo de Alagone, et nepte qui fui de dicto domino Blascho de Alagon, cum consilio, assensu et voluntate de venerabilibus parentibus meis, domini Artaldi de Luna et domini Petri Cornelii, maiordomus Aragone, unicuique nostrem, placuit bono corde et animo volenti, et cum hac presenti scriptura perpetuo valitura, facimus habinitamentum et particione inter nos, de omnibus bonis mobilibus et inmobilibus, usque ad çinerem focarii, que nobis remanserunt ad dividendum ex parte dicti domini Blasqui de Alagone, patris mei de me domina Costança, et avoli mei de me Blasquiello.
Et nos, pro parte vel racione, illius dividere debebamus nec alterius racione. Ex que particione tetigit ad me dominam Costança, castellum et villam de Cueillar, et castellum et villam de Favara, et totam hereditatem que dominus Blaschus de Alagone pater meis habebat in Moriella, et castellum et villam de Almedixar. Et totum illiud quod nos habere et lucrari sive osequi poterimus in castello de Talas, pro racione de domino Blascho de Alagone, patre meo, ne ego pro racione illius poteo demandare predicta castella et villas et hereditates superius nochta tetiferet ad me dominam Costança, cum omnibus iuribus et pertinenciis suis, et cum terminis et cum heremo et populato, et cum culto et inculto, et cum aquis, pascuis, pratis, et cum dominio et potestate, et cum introitibus et exitibus, et cum omnibus iuribus et pertinenciis suis eisdem castellis et villis et hereditatibus pertinentibus, et que illis pertinent et debent aliquatenus pertinere.
Et cum hoc teneo me bene et integre paccata de ista particione, et de omnibus bonis mobilibus et inmobilibus, usque ad çinerem focarii, qui me domine Costança tetigebant et tetigere debebant pro parte de domino Blasquo de Alagone, patre meo.
In huc modum, quod de cetero ego domina Costança, ne aliqua persona vivens [.....] pro parte mea, neque per voce vel racione mei vobis dicto Blasquiello ne querere sive demandare possimus per domino Blascho de Alagone patre meo, et avolo vestro, ne alterius racione que dici vel nenari potest cum carta ne sine carta, et cum scripto et sine [scripto ......] cum voluntate et concessione domini Guillermi de Inglarola, mariti mei, laudo et concedo vobis Blasquiello, omnia qui vobis tangunt in ista particione.
Laudo etiam vobis et concedo omnia donativa, qui domino Blasquo de Alagone, pater meis, dedit et fecit domino Artaldo de Alagone patri vestro in suo casamento, videlicet de castello et villa de Sastago, et de castello et villa de Calanda et de Turre de Galindo, in casamento suo, ne alterius racione quod in omnibus illis que vobis tangunt in ista particione, ne in castello et villa de Sastago et in castello et villa de Calanda, ne in Turre de Galindo, ego, dicta domina Costança, ne aliquis per me nullam rem vobis queramus ne possimus querere aut demandare cum carta ne sine carta, et cum scripto et sine scripto.
Similiter tetigit ad Blasquiello ex predicta parte, [ex] pro parte de domino Blascho de alagone avolo suo, castellum et villam de Arcayne, et castellum et villam de Maria, et castellum et villam de Mora la Viella, et castellum de Cabras, hereditatem de Pina et hereditatem de Alcanniz, quas dominus Blaschus de Alagone habebat ibi, et villam de Espier cum tota hereditate de Olman, et cum tota hereditate alia herema et populata, quod dominus Blascus de Alagone habebat et habere debebat in montaneis predicta castella et villas et hereditates tetiguerunt ad dictum Blasquiellum, cum omnibus iuribus et pertinenciis suis et cum terminis et cum heremo et populato, et cum culto et inculto, et cum aquis, pascuis, pratis, et cum dominio et potestate, et cum introitibus et exitibus suis, et cum omnibus iuribus et pertinenciis suis, eisdem castellis et villis et hereditatibus pertinencibus et debentibus pertinere, et que illis pertinent et que debent aliquatenus pertinere.
Et cum hoc me bene et integre paccatus de ista particione, et de omnibus bonis mobilibus et inmobilibus usque ad cinerem focarii, que dicto Blasquiello tetiguerunt et que tetigere debueret pro parte de domino Blascho de Alagone avolo suo.
In hunc modum, quod de cetero impe dictus Blasquiellus ne aliqua persona vivens per eo nec pro parte sua, neque pro voce vel ratione, illius vobis domine Costançe, ne reis nullam rem querant vobis demandent, ne querere sive demandare possint per domino Blascho de Alagone, avolo suo, nec alterius racione que dice vel nominari potest, cum carta ne sine carta, et cum scripto nec sine scripto.
Imo, quod omnia suprascripta que vobis tangunt in ista particione, quod Blasquiellus ne aliquis pro nullam rem vobis ibi querant, ne possint querere aut demandare, cum carta ne sine carta, et cum scripto ne sine scripto.
Imo, ego, dictus Blasquiellus, laudo et concedo atque diffinio et absolvo vobis, domino Guillermo de Inglarola, et domine Costançe, uxori vestre, totam conquistam et totum gadaneum quod gadaneabitis et gadaneare poteritis de Alcanniz in alla versus Valenciam, per domino Blascho de Alagone, exceptis castello de Frisas et Buxar cum terminis suis, et Corachiam.
Et ut hoc particio in omnibus et per omnia firmior teneat.
Ego domina Costança, et ego dominus Guillermus de Inglarola, damus vobis Blasquiello, fidancias de ista particione, per bonum forum Aragone, et quod nos illam particionem firmam et integram teneamus, et in illa sedeamus omni tempore, et de toto attendere et complere, sine superius continent dominum Artaldum de Luna et dominum Petrum Cornelii, maiordomus Aragone.
Et ego domino Artaldus de Luna, et ego dominus Petrus Cornelii, maiordomus Aragone, in voce et sub nomine de Blasquiello, sumus vobis domine Costançe et domino Guillermus de Inglarola et vestris, fideiussores de ista particione, per bonum forum Aragone et Valencie feceamus et firmamus vobis istam particionem per dicto Blasquiello, quod nos in perpetuum, hanc particionem firmam et integram faciemus tenere et stare in illa, et nunquam in contra veniat nec valeat contravenire.
Cuius particionis rogati sunt testes, dominus Eximenus Petri Dausa, dominus Petrus Valmanea, dominus Dominicus Luppi de Ricla, dominus P. Aznarez de Casseda, dominus Sancius Xemenez de Rota, dominus Egidius Loppez de Castellario, dominus Ferrandus Garcez de Rota, dominus Martinus Egidii Tarini, et dominus Helyas Carnifex.
Quod est actum, in presencia domini Luppi Martinez de Alcanniz, XII dias in exitu mensis januarii Era Mª. CCª. LXXXª. quarta.
Sig+num Dominici Martini de Alqueçar, qui hoc scripsi.
© 2006 - Universitat Jaume I - Arxiu virtual Jaume I